سبوس – خواص سبوس

سبوس ازجمله مواد غذایی مهم است که بسیاری از افراد خواص شگفت‌آور آن را نمی‌دانند. اما اهمیت این ماده غذایی به‌قدری است که از آن به‌عنوان معجزه جوانی و سلامتی نام می‌برند. از آن در زمینه‌های متنوعی چون تهیه لوازم‌آرایشی بهداشتی و درمان بسیاری از بیماری‌ها استفاده می‌کنند. البته از زمانی که فست‌فودها جای خود را در زندگی ما پیدا کردند، مصرف سبوس‌ها کمتر شد. بسیاری از افراد مصرف انواع سبوس را قطع کردند. بنابراین شاید آشنایی شما با خواص آن باعث شود که دوباره به استفاده از این ماده مغذی بپردازید.

سبوس چیست؟

سبوس (Bran) به پوسته خارجی جو، گندم و برنج که مدت‌زمان زیادی در معرض تابش نور خورشید قرار می‌گیرند گفته می‌شود که سرشار از ویتامین‌های گوناگون چون E، B، آهن، فسفر، پتاسیم، روی، منگنز، منیزیم است. دقت داشته باشید که تمام موارد نام‌برده شده در پوست غلات که همان انواع سبوس هستند، یافت می‌شوند. از همین جهت می‌توان آن‌ها را یک منبعی غنی در رژیم غذایی در نظر گرفت.

سبوس گندم

درگذشته هنگام فرایند پوست‌گیری گندم، پوسته خیلی نازکی از آن جدا می‌شد و این پوست بسیار سبک و رنگ آن مایل به قهوه‌ای بود. این ماده در آن زمان به‌عنوان خوراک دام و طیور مورداستفاده قرار می‌گرفت. اما این روزها این ماده علاوه بر استفاده به‌عنوان غذای پرندگان، در سبد غذایی انسان نیز قرار گرفته و با استفاده از آن فراورده‌های مختلفی تولید می‌شود.

عمده مصرف سبوس گندم، در زمان آماده‌کردن نان است، اما در زمان تهیه شیرینی‌ها و انواع غذا نیز مورداستفاده قرار می‌گیرد تا بتواند ارزش غذایی آن‌ها را افزایش دهد. از مهم‌ترین املاح و ویتامین‌های سبوس گندم می‌توان ریبوفلاوین، نیاسین، فولات، پتاسیم، سدیم، کلسیم، کربوهیدرات‌ها، اسید‌های چرب، ویتامین‌های ب، ث، د و غیره را نام برد.

خواص و فواید

سبوس گندم یکی از انواع سبوس‌های موردتوجه در طب سنتی و پزشکی است. به‌طوری‌که از آن برای درمان بسیاری از بیماری‌های مختلف استفاده می‌شود. از طرفی متخصصان پوست و مو نیز معتقد هستند که می‌توان با استفاده از این سبوس بسیاری از عارضه‌های پوست و مو را درمان کرد. از همین جهت از این ماده در ساخت انواع صابون، شامپو و داروها استفاده می‌شود.

برطرف کردن مشکل یبوست

مصرف این سبوس در کنترل و درمان بیماری یبوست نقش دارد. زیرا یک ملین است که علاوه بر تقویت دستگاه گوارش و روده، می‌تواند به دفع بهتر مدفوع از بدن شما کمک و شما را از مشکل ابتلا به بیماری یبوست محافظت کند.

درمان سندرم روده تحریک‌پذیر

غذا در بدن افرادی که دچار مشکل سندرم روده تحریک‌پذیر هستند، پس از معده و در روده به‌صورت ضعیف یا سریع حرکت می‌کند. این سندرم می‌تواند مشکلات یبوست و اسهال را به همراه داشته باشد. بنابراین می‌توانید برای درمان از سبوس گندم استفاده کنید.

کنترل کردن فشار خون

فشارخون یکی از مشکلات شایعی است که امروزه در بین مردم جامعه به سبب دلایل گوناگونی چون تغذیه نامناسب یا آلودگی شهری بیش از گذشته دیده می‌شود. بنابراین می‌توانید این مشکل را با مصرف سبوس گندم کنترل کنید.

سبوس جو

سبوس جو که از دیگر انواع آن است، همانند نوع گندم به دست می‌آید. یعنی در فرایند پوست‌گیری، پوسته نازک این غلات جدا می‌شود و از آن به‌عنوان یک ماده مغذی استفاده می‌کنند. سبوس جو دو سر نیز درگذشته هم به‌عنوان غذای حیوانات مصرف می‌شد و به‌عنوان غذای انسان نیز استفاده می شد. در حال حاضر جو در بسیاری از مناطق ایران کشت می‌شود. از همین جهت می‌توانید به‌راحتی از سبوس جو استفاده کنید.

این نوع از سبوس حاوی 17 درصد فیبر است. بیشترین فیبر آن را می‌توان به بتا – گلوکان اختصاص داد. همچنین این نوع در مقایسه با نوع گندم، تردتر و سفیدتر دیده می‌شود. به همین دلایل بیشتر افراد به مصرف آن تمایل بیشتری نشان می‌دهند.

سبوس برنج

سبوس برنج یکی از کامل‌ترین انواع این محصول است که ارزش غذایی بالایی دارد. بنابراین از آن در زمینه‌های تغذیه‌ای و درمانی استفاده می‌شود. همچنین این محصول سرشار از ویتامین‌های گوناگون است که مهم‌ترین آن‌ها را می‌توان ویتامین‌های گروه ب یعنی ب 1، ب 2، ب 3، ب 4، ب 6، ب 9 و ب 12 دانست. علاوه بر این موارد، ویتامین‌های K و E نیز در سبوس جو به مقدار زیاد یافت می‌شوند. در حقیقت در 100 گرم از سبوس برنج، چیزی حدود به 316 کیلوکالری انرژی وجود دارد. بنابراین می‌توانید از آن به‌عنوان یک مکمل غذایی کامل استفاده کنید.

سبوس گندم

یکی از انواع دیگر آن، سبوس گندم است.

خواص و مزیت‌های استفاده

این محصول به سبب خواص بسیاری که دارد، در حالت‌های گوناگونی مورداستفاده قرار می‌گیرد. از همین جهت آشنایی با خواص و مزیت‌های این محصول می‌تواند شما را در رابطه‌ با مصرف این ماده مصمم کند.

مؤثر در کاهش وزن

از جمله مواردی که بسیار مورد توجه افراد قرار گرفته، خاصیت درمانی این نوع برای لاغری است. از آنجایی‌که این محصول آنتی‌اکسیدان دارد، می‌تواند سبب متابولیسم بیشتر لیپیدها شود. از همین جهت مصرف آن در لاغری و کنترل وزن تأثیر خواهد داشت. از طرفی این محصول فیبر بسیاری نیز دارد که این موضوع باعث سرعت حرکت مواد در روده‌ها و درنتیجه دفع چربی‌ها از بدن می‌شود.

جلوگیری از ابتلا به پوکی استخوان در یائسگی

یکی از مشکلات شایعی که برای خانم‌ها در زمان یائسگی پیش می‌آید، پوکی استخوان است. بنابراین توصیه می‌شود خانم‌ها از میان‌سالی مصرف سبوس برنج را در برنامه غذایی خود قرار دهند. این نوع از سبوس به دلیل اینکه حاوی مقدار زیادی کلسیم، فسفر و منگنز است، می‌تواند تأثیرات مثبتی را به همراه داشته باشد. به همین علت از مبتلا شدن شما به پوکی استخوان در زمان یائسگی جلوگیری کند.

کنترل و درمان فقر آهن

کم‌خونی یا فقر آهن ازجمله مشکلات شایعی است که افراد در سنین مختلف به آن دچار می‌شوند. مصرف سبوس برنج به دلیل داشتن ویتامین‌های گروه ب که به آن‌ها اشاره شد، می‌تواند کم‌خونی شما را کنترل و حتی درمان کند.

کدام دست از افراد نباید سبوس مصرف کنند؟

تا به اینجا در رابطه‌ با خواص سبوس صحبت کردیم، اما دقت داشته باشید که این محصول همیشه مناسب نیست. برخی از افراد باید از مصرف آن خودداری کنند. برای مثال آن دسته از افراد که دستگاه گوارش حساسی دارند و معده آن‌ها نمی‌تواند فیبر موجود در انواع سبوس را تحمل کند. همچنین توصیه می‌شود افرادی که برای درمان بیماری این محصولات را مصرف می‌کنند نیز با پزشک خود مشورت کنند تا مطمئن شوند که مصرف این محصول ضرری برای آن‌ها نخواهد داشت.

جمع‌بندی

آشنایی شما با انواع سبوس و خواص هر یک از آن‌ها به شما اجازه می‌دهد که بتوانید متناسب با نیازی که دارید، محصول درستی را مصرف کنید. توصیه می‌شود حتماً مصرف انواع آن را در برنامه غذایی خود قرار دهید تا پس از مدتی تأثیر شگفت‌انگیز آن را مشاهده کنید. البته به تمام نکات گفته‌شده توجه داشته باشید تا مشکلی برای شما پیش نیاید.