وقتی جوجه پرنده ای را میبینید که از لانه پایین افتاده، ممکن است به طور غریزی بخواهید به او کمک کنید. اما بد نیست بدانید بسیاری از افرادی که مثل شما با نیت خوب، قصد کمک به جوجه پرنده را دارند، بدتر به آن آسیب میزنند. از این رو مهم است که قبل از اقدام به کمک، نکاتی نظیر سن جوجه و میزان آسیب دیدگی او را در نظر بگیرید. در ادامه این مقاله از دانه مارکت به بررسی بیشتر این نکات ویژه میپردازیم پس تا انتهای مطلب همراه ما باشید.
نکته 1: سن و سطح آسیب وارده به جوجه پرنده را تشخیص دهید.
1. مشخص کنید که پرنده بالغ است یا نوپا.
- برای کمک به جوجه پرنده، ابتدا باید تعیین کنید که پرنده چه سنی دارد و قادر به انجام چه کارهایی است.
جوجه تازه از تخم درآمده پرهای کمی دارد یا سطح بدن اون با کرک پوشیده شده است. همچنین چشمانش هنوز بسته است یا به سختی باز میشود. این پرنده یک جوجه تازه متولد شده است که باید هنوز در لانه بماند چرا که برای رشد و تغذیه به والدین خود وابسته است. - جوجه های نوپا نسبت به جوجه های تازه از تخم درآمده، متفاوت هستند و معمولاً پرهای زیادی روی بدن خود دارند. این جوجه ها توسط والدینشان تشویق یا حتی از لانه بیرون رانده میشوند. آنها معمولاً پس از بیرون آمدن از لانه، دو تا پنج روز را روی زمین میگذرانند، بال میزنند و میپرند. با این حال، والدین از دور مراقبشان هستند و به تغذیه و پرورش آنها ادامه میدهند تا زمانی که جوجه آنها یاد بگیرد، چگونه پرواز کند، غذا بخورد و از خود در برابر شکارچیان محافظت کند.
2. بررسی کنید که آیا والدین یا لانه، نزدیک جوجه است یا خیر؟
یک راه دیگر برای اینکه تشخیص دهید آیا جوجه پرنده در خطر است یا نه، این است که بررسی کنید آیا لانه ای در درخت نزدیک به پرنده وجود دارد و اینکه والدین پرنده در نزدیکی او هستند یا خیر؟ به این ترتیب شما ممکن است متوجه پرندگان بالغی شوید که نزدیک به جوجه نشسته اند و او را تماشا میکنند. اگر لانه یا والدینی را در نزدیکی جوجه دیدید باید پرنده را تنها بگذارید تا خود را برای پرواز آماده کند.
- اگر لانه ای را نزدیک به جوجه دیدید، میتوانید پرنده را با احتیاط بردارید و او را دوباره در لانه قرار بدهید. فراموش نکنید این تصور که بوی انسان باعث میشود که والدین جوجه خود را ترک کنند، اساساً غلط است. چرا که پرندگان حس بویایی قوی ندارند. پس وقتی جوجه را دوباره در لانه قرار دهید مجدداً توسط والدین مراقبت و تغذیه میشود.
• گاهی ممکن است نیاز باشد تا حداقل یک ساعت جوجه را زیر نظر داشته باشید تا بفهمید که آیا والدین در نزدیکی او هستند یا نه. به این ترتیب میتوانید مطمئن شوید که والدین از جوجه خود مراقبت میکنند و پرنده یتیم یا تنها نیست.
3. بررسی کنید که آیا پرنده زخمی شده است یا بیمار به نظر میرسد؟
به دنبال علائمی مثل شکستگی اندام، خونریزی در بدن پرنده و از دست دادن بخشی از پرها در بدن پرنده باشید تا متوجه شوید که آیا جوجه آسیب دیده است یا نه؟ توجه داشته باشید که پرنده آسیب دیده همچنین ممکن است بلرزد یا صداهایی از خود تولید کند. اگر متوجه یک والد یا والدین مرده در نزدیکی جوجه یا در لانه او شدید، این احتمال وجود دارد که گربه یا سگی پرنده را مجروح کرده باشد.
- اگر علائم بیماری یا آسیب دیدگی را در جوجه مشاهده کردید و یا اگر متوجه شدید که والدین پرنده مردهاند یا بعد از دو ساعت به لانه برنمیگردند، ممکن است لازم باشد تا یک لانه موقت برای کمک به جوجه پرنده درست کنید. پس از آن میتوانید جوجه را به نزدیکترین مرکز بازپروری حیات وحش برسانید.
4. اگر جوجه آسیبی ندیده و نزدیک لانه است از تعامل با آن خودداری کنید.
اگر پرنده نوپا است و بیمار یا زخمی به نظر نمیرسد، باید آن را به حال خود رها کنید تا به ادامه برنامه آموزشی خود بپردازد. با این حال میتوانید از نزدیک شدن حیوانات خانگی مانند گربه به جوجه جلوگیری کرده و او را از دور تماشا کنید تا مطمئن شوید که میتواند از منطقه خطر و شکارچیان دور بماند.
- غذای پرنده خاص و منحصر به فردی است. از این رو سعی نکنید به جوجه های نوپا غذا بدهید. همچنین بهتر است از آب دادن به پرنده نیز خودداری کنید. چرا که میتواند خطر غرق شدن او را در پی داشته باشد.
نکته 2: برای کمک به جوجه پرنده، یک لانه موقت بسازید.
1. هنگام دست زدن به پرنده از دستکش استفاده کنید.
با استفاده از دستکش میتوانید از خود در برابر بیماری ها و انگل ها و همچنین منقار و چنگال های تیز پرنده محافظت کنید. همچنین فراموش نکنید که حتی با پوشیدن دستکش نیز باید قبل و بعد از دست زدن به پرنده، دستهای خود را بشویید.
2. اگر والدین پرنده نزدیک او هستند اما لانه آنها از بین رفته است، یک لانه آویزان برایشان بسازید.
اگر لانه پرنده به وضوح تخریب شده است اما والدین پرنده نزدیک او هستند، میتوانید یک لانه آویزان ساده برای آنها بسازید.
- از یک سبد یا ظرف کوچک برای این کار استفاده کنید. سپس کف ظرف را سوراخ کرده و روی آن را با دستمال کاغذی بپوشانید.
- لانه را با چسب نواری به شاخه ای نزدیک لانه قدیمی آویزان کنید. جوجه پرنده را در لانه آویزان قرار دهید و منتظر بمانید تا والدین لانه جدید و جوجه را پیدا کنند.
3. اگر پرنده یتیم است با استفاده از یک کاسه پلاستیکی کوچک و دستمال کاغذی برای او لانه بسازید.
اگر جوجه پرنده زخمی شده و والدینش گم شدهاند، نباید او را در لانه اصلی خود قرار دهید، چرا که ممکن است لانه حاوی انگلهایی باشد که میتوانند پرنده را ضعیف کنند. در چنین شرایطی با استفاده از یک کاسه پلاستیکی کوچک یا جعبههایی مثل جعبه توت، یک لانه موقت برای پرنده بسازید. توجه داشته باشید که برای اینکه لانه نرم باشد باید روی کاسه را با دستمال کاغذی بدون عطر بپوشانید.
- از قفس سیمی برای این کار استفاده نکنید چرا که سیم میتواند به پرهای ظریف پرنده آسیب برساند.
- اگر به کاسه پلاستیکی دسترسی ندارید، میتوانید از یک پاکت کاغذی که سوراخهایی را برای عبور هوا در آن ایجاد کردهاید، استفاده کنید.
4. پرنده را در لانه قرار دهید و روی آن را با دستمال کاغذی بپوشانید.
این کار باعث میشود تا پرنده گرم بماند و تا زمانی که در لانه موقت است از او محافظت میکند. برای کسب اطلاعات بیشتر در این خصوص و یادگیری نکات بیشتر میتوانید مقاله دیگر ما را با عنوان « نتیجه تحقیقات در خصوص شیوههای مراقبت از پرندگان خانگی» در وبلاگ دانه مارکت بخوانید.
- اگر پرنده میلرزد، میتوانید یک سمت لانه را روی یک پد گرمایی که دمای کمی دارد، قرار دهید. همچنین میتوانید یک بطری آب گرم را پر کنید و آن را در کنار پرنده قرار دهید. البته فراموش نکنید که بطری نباید به پرنده برخورد کند. چرا که میتواند او را بسوزاند یا نشت کند که در این صورت پرنده بیشتر دچار سرما میشود.
5. لانه را در یک منطقه گرم، ساکت و تاریک قرار دهید.
پس از قرار دادن پرنده در لانه موقتی که برای او ایجاد کردهاید، لانه را در یک جعبه مقوایی قرار دهید و جعبه را ببندید. جعبه را در یکی از اتاقها یا حمام خانه و دور از حیوانات خانگی و کودکان قرار دهید.
- اگر قصد کمک به جوجه پرنده را دارید نباید فراموش کنید که سر و صدا برای پرندگان بسیار استرس زا است. بنابراین مطمئن شوید که تلویزیون و رادیو خاموش هستند. همچنین تماس خود را با جوجه پرنده محدود کنید تا آسیب یا بیماری آن را بدتر نکنید. در نهایت اطمینان حاصل کنید که پاهای پرنده زیر بدن او قرار گرفته و کشیده نشدهاند.
6. به جوجه پرنده غذا ندهید.
همانطور که گفتیم غذا یا دان پرنده ها و رژیم غذایی آنها خاص است. بنابراین بهتر است با دادن غذایی که پرنده نباید بخورد، از بیمار یا ضعیف شدن بیشتر پرنده خودداری کنید. توجه داشته باشید هنگامی که پرنده آسیب می بیند، تمام انرژی خود را برای مبارزه با شوک و آسیب استفاده میکند، بنابراین نباید او را مجبور کنید که این انرژی را صرف خوردن غذا نماید.
- از دادن آب به پرنده خودداری کنید، زیرا ممکن است باعث غرق شدن او شوید.
7. بعد از دست زدن به پرنده دستهای خود را بشویید.
در صورتی که به پرنده دست زدهاید باید دستان خود را به خوبی بشویید تا از انتقال هرگونه بیماری یا انگل جلوگیری کنید.
• فراموش نکنید که وسایلی نظیر حوله، پتو یا ژاکت که پرنده با آنها در تماس بوده است را نیز بشویید.
نکته 3: به دنبال کمک گرفتن از یک بازپرور حیات وحش باشید
1. با مرکز حیات وحش محلی خود تماس بگیرید.
پس از اینکه برای کمک به جوجه پرنده مجروح یا یتیم یک لانه موقت برای او ایجاد کردید حال وقت آن فرا رسیده است تا به مرکز حیات وحش محلی خود مراجعه کنید. شما میتوانید نزدیکترین مرکز حیات وحش را از یکی از راههای زیر پیدا کنید:
- اداره محیط زیست محل سکونت خود
- یک دامپزشک محلی که در درمان پرندگان تخصص دارد
- مراکز نگهداری از حیوانات
2. وضعیت جوجه پرنده را شرح دهید.
هنگامی که با یک مرکز توانبخشی حیات وحش تماس گرفتید، باید علائم پرنده را شرح دهید و اطلاعاتی در مورد اینکه پرنده در چه سنی قرار دارد به آنها ارائه دهید. همچنین باید توجه داشته باشید که جوجه پرنده را در کجا پیدا کردهاید. چرا که مرکز حیات وحش ممکن است از این اطلاعات هنگام رهاسازی پرنده استفاده کند.
کلام آخر
جوجه را به مرکز توانبخشی حیات وحش مربوطه بسپارید تا پس از درمان، رهاسازی شده و به طبیعت بازگردد. اگر وسوسه شدید که پرنده را نگه دارید و از آن به عنوان یک پرنده خانگی نگهداری کنید، در نظر داشته باشید جوجه ای که پیدا کردهاید یک پرنده وحشی است و نگهداری از حیوانات وحشی در خانه در بسیاری از کشورها غیرقانونی است. چرا که این شرایط میتواند زندگی پرنده را به خطر بیندازد، از این رو بهتر است از این کار صرف نظر کنید و مراحل بعدی کمک به جوجه پرنده را به افراد متخصص بسپارید. در نهایت برای کسب اطلاعات بیشتر در خصوص پرندگان وحشی و خانگی میتوانید مقالات دیگر ما را در دانه مارکت بخوانید و غذای مورد نیاز پرنده خود را به صورت آنلاین از این فروشگاه اینترنتی، خریداری نمایید.
تشکر
من یبار یه گنجشک زخمی پیدا کردم اما چون این چیزهایی که شما گفتینو بلد نبودم نتونستم نجاتش بدم:/
من یه گنجشک دارم که از بالا افتاده بود الان دارم بهش غذا میدم ماشاالله ماشاالله ماشاالله خیلی زیبا قشنگ شده
جوجه گنجشک پرت شده رو آوردم خونه با سرنگ بهش آب و غذا دادم یکی از انگشت های پاش شکسته بعد نه ساعت مدفوع خونی شده و نگرانم لطفا بگید چکار کنم