جیجاق آبی یا کبود (Blue Jay) پرندهای آوازخوان، کوچک و رنگارنگ است که برای بسیاری از مردم آمریکای شمالی آشنا است. این پرنده پر و تاجی به رنگ آبی، سینه و قسمت زیرین سفید دارد و یک یقه سیاه U شکل در اطراف گردن آن دیده میشود. جالب است بدانید جیجاق آبی، هوش و سیستم های اجتماعی پیچیده و پیوندهای خانوادگی محکمی دارد. در ادامه بیشتر با این پرنده زیبا آشنا میشویم پس تا انتهای این مطلب از دانه مارکت همراه ما باشید.
جیجاق آبی چگونه پرندهای است؟
جیجاق های آبی یا کبود، پرندگانی پر سر و صدا هستند که معمولاً در مناطق باز، یکی یکی و اغلب بی صدا پرواز میکنند. طول بدن این پرنده حدود 22-30 سانتی متر است و وزن آن به 70-100 گرم میرسد، اما بیشتر با رنگ آبی، بال های گرد، دم بلند و سینه سفیدش قابل تشخیص است. جیجاقهای آبی دارای منقار سیاه قوی هستند که از آن برای شکستن دانه آجیلی که معمولاً آن را با پای خود نگه داشته اند، استفاده میکنند. جنس نر و ماده این پرنده ظاهری یکسان دارند و میتوانند 7-26 سال عمر کنند. جالب است بدانید مسنترین جیجاق آبی شناخته شده حداقل 26 سال و 11 ماه داشت که جسدش، پس از گرفتار شدن در وسایل ماهیگیری پیدا شد.
زیستگاه جیجاق آبی کجا است؟
جیجاقهای آبی از جنوب کانادا و در سراسر شرق و مرکز ایالات متحده در جنوب تا فلوریدا و شمال شرقی تگزاس به وجود میآیند. آنها در بیشترِ مناطق شرقی و مرکزی ایالات متحده زندگی میکنند، اگرچه جمعیت های غربی ممکن است به جنوب مهاجرت کنند. گفتنی است جیجاقهای آبی در زیستگاههای مختلفی در محدوده وسیع خود زندگی میکنند. از جنگلهای کاج فلوریدا گرفته تا جنگلهای صنوبر شمال انتاریو، با این حال آنها جنگل های مخلوط با بلوط و راش را ترجیح میدهند و از آنجایی که با فعالیتهای انسانی سازگار شدهاند، در پارک ها و مناطق مسکونی نیز دیده میشوند.
رژیم غذایی و عادات تغذیهای؛ جیجاق آبی چه میخورد؟
جیجاق آبی همه چیزخوار است و هم از گیاهان و هم از حیوانات تغذیه میکند. رژیم غذایی این پرنده شامل بلوط، راش، آجیل، دانههای علفهای هرز، غلات، میوههای کوچک و انواع توتها، نان، گوشت، انواع بی مهرگان کوچک مثل عنکبوت، حلزون، قورباغهها، ضایعات در پارکهای شهر، غذای سفره سایر پرندگان و به ندرت تخم و جوجه سایر پرندگان در لانه است. همچنین جالب است بدانید آنها بلوط ها را برداشت کرده و در سوراخهایی در زمین ذخیره میکنند تا بعدا بخورند. در نتیجه میتوان گفت که آنها هم روی زمین و هم از درختان تغذیه میکنند.
با همه اینها اگر میخواهید میزبان این پرندگان رنگارنگ در حیاط خانه خود باشید، بد نیست بدانید که جیجاقهای آبی فیدرهای مسطح و سینی شکل را به دانخوریهای آویزان ترجیح میدهند. آنها بادام زمینی، تخمه آفتابگردان و دانه های بلوط را میخورند و اغلب از حمام پرندگان، آب مینوشند. البته در فلوریدا، دارکوب های سر قرمز و سنجاب های خاکستری به شدت بر دانخوریها تسلط دارند و اغلب، جیجاقهای آبی را از دستیابی به ظرف غذای پرنده باز میدارند.
عادات و سبک زندگی
همانطور که گفتیم جیجاقهای آبی پرندگانی پر سر و صدا، جسور و تهاجمی هستند. آنها همه چیزخوار هستند و ممکن است به لانه پرندگان دیگر حمله کنند و تخم ها و جوجه ها را بدزدند. این پرندگان هنگامی که نگران یا عصبانی هستند، تاج آبی رنگ خود را بالا میبرند و زمانی که آرام هستند آن را پایین میآورند.
جالب است که بدانید بسیاری از رفتارهای مهاجرتی جیجاق آبی همچون یک راز باقی مانده است. برخی از آنها در طول زمستان در تمام قسمت های محدوده خود حضور دارند، در حالی که شمالیترین جمعیت ها مهاجر هستند. آنها معمولاً در طول روز و در گلههای متشکل از 5 تا 250 پرنده مهاجرت میکنند. همچنین پرندگان جوان ممکن است بیشتر از بزرگسالان مهاجرت کنند، اما بسیاری از پرندگان بالغ نیز گاهی محل زندگی خود را تغییر میدهند.
جیجاقهای آبی میتوانند صداهای متنوعی را تولید کنند. رایج ترین صدای شناخته شده آنها زنگ هشدار است که یک جیغ بلند و تقریباً شبیه به صدای مرغ دریایی است. همچنین یک صدای بلند “جایر-جایر” دارند که از آن استفاده میکنند تا با هم متحد شوند و شکارچیهای بالقوه مانند شاهینها را از بین ببرند و یا آنها را از لانهها دور کنند. آنها همچنین اغلب صدای شاهین شانه قرمز را تقلید میکنند تا سایر جانوران را با تصور اینکه یک شاهین در اطراف است، فریب دهند.
لانه سازی و تولید مثل
جیجاق آبی برای زندگی پیوند تک همسری ایجاد میکند و خواستگاری آن ممکن است شامل تعقیب و گریز هوایی باشد. آنها در مورد لانه سازی خیلی حساس نیستند و اگر درخت مناسب یا بوته بزرگی را پیدا نکنند، ممکن است حتی از مکانهایی مانند صندوقهای پستی بزرگ استفاده کنند یا لانههای دیگر پرندگان آوازخوان متوسط را اشغال کنند. با این حال لانه توسط هر دو جنس و به صورت یک فنجان باز بزرگ ساخته میشود که برای ساختن آن از شاخهها، علف های هرز، نوارهای پوست و خزه که گاهی با گِل در کنار هم نگه داشته میشوند، استفاده شده است.
فصل تولید مثل از اواسط مارس شروع میشود، در اواسط آوریل تا می به اوج خود میرسد و تا جولای ادامه مییابد. هر دو جنس بچه ها را پرورش میدهند و نر در حین پرورش تخمها به ماده غذا میدهد. معمولاً در هر فصل بین 3 تا 6 تخم گذاشته شده و طی 18-16 روز انکوبه میشود. تخمها گاهی آبی کمرنگ، با خالهای قهوه ای و خاکستری و گاهی نیز مایل به سبز هستند. جوجه ها برهنه، درمانده و با چشمان بسته از تخم بیرون میآیند. معمولاً بین 17 تا 21 روز پس از جوجه کشی، لانه را ترک میکنند. اما گاهی ممکن است یک تا دو ماه هم در کنار والدین خود باقی بمانند. در این بین ناگفته نماند که جیجاقهای آبی بعد از یک سالگی به بلوغ تولید مثلی میرسند.
تهدیدهای جمعیتی
در حال حاضر هیچ تهدید بزرگی برای جیجاق آبی وجود ندارد و اندازه کل جمعیت این گونه 22،000،000 پرنده است. کل جمعیت پرورشی این گونه نیز به حدود 13 میلیون پرنده میرسد. از این رو به طور کلی، هم اکنون جیجاقهای آبی به عنوان کمترین نگرانی (LC) در فهرست قرمز IUCN طبقه بندی میشوند و تعداد آنها امروزه ثابت است.
حقایق جالب در مورد جیجاقهای آبی
- نام “Jay” از طبیعت پر سر و صدا این پرندگان کوچک گرفته شده و به سایر پرندگان هم خانواده آنها هم اطلاق میشود. با این حال پرواز این پرندگان اغلب بی صدا انجام میشود و سرعت آن به 40 کیلومتر بر ساعت میرسد.
- رنگ آبی پرهای جیجاق آبی از رنگدانه ها ناشی نمیشود، بلکه نتیجه ساختار داخلی پرهای آن است. بنابراین اگر یک پر آبی از بین رود، رنگ آبی ناپدید میشود، زیرا ساختار از بین میرود. ( برای آشنایی بیشتر با سایر پرندگان آبی رنگ میتوانید مقاله دیگر ما را با عنوان « آشنایی با طوطی کلاه آبی و تمام چیزهایی که باید در خصوص این پرنده بدانید! » در دانه مارکت بخوانید.)
- جیجاقهای آبی، پرندگان بسیار کنجکاو و باهوشی هستند. آنها اغلب اشیاء رنگی یا بازتابنده مانند درب بطری ها یا تکه های فویل آلومینیومی را میربایند و تا زمانی که علاقه خود را از دست دهند آنها را با خود حمل میکنند.
- جیجاق آبی ممکن است یاد بگیرد که چطور گفتار انسان را تقلید کنند. آنها همچنین میتوانند فریاد شاهین های محلی را به گونهای تقلید کنند که گاهی اوقات تشخیص کپی بودن آن دشوار است.
- جیجاقهای آبی اغلب دانه ها و آجیل ها را برای بعد پنهان میکنند. آنها این دانهها را در خاک فرو میکنند و گاهی اوقات محل پنهان سازی را فراموش میکنند، بنابراین به پراکندگی دانه ها در سراسر اکوسیستم کمک میکنند.
سخن آخر
جیجاق آبی یکی از پر سروصداترین و رنگارنگترین پرندگان است که هوش غیرقابل انکاری دارد. این پرنده امروزه به خوبی با محل زندگی انسانها سازگار شده است. با این حال بد نیست بدانید که جیجاق آبی به ندرت در اسارت نگهداری میشود و اساساً به عنوان یک حیوان وحشی شناخته میشود. از این رو اگر قصد نگهداری از یک پرنده را دارید بهتر است از پرندگان خانگی مرسوم برای این کار استفاده کنید. در پایان یادآور میشویم که شما میتوانید برای کسب اطلاعات بیشتر در خصوص انواع پرندگان، سایر مطالب ما را در دانه مارکت بخوانید و دان و غلات مورد نیاز حیوانات خانگی خود را به صورت ارگانیک و با بهترین قیمت ممکن، از فروشگاه اینترنتی ما خریداری نمایید.
به به چه فیس گنگی داره