طوطی کلاه دار گردن قهوه ای (Brown-Necked Parrot) از جمله طوطیهایی است که در اغلبِ مناطق جنگلی نظیر جنگلهای رودخانه ای و جنگلهای ساوانا پیدا میشود. این پرنده شامل دو زیرگونه است. زیرگونه fuscicollis به صورت تکه تکه از گامبیا تا شمال آنگولا پراکنده است. در حالی که suahelicus بیشتر در جنوب آنگولا و شرق تانزانیا و جنوب تا شمال آفریقای جنوبی پیدا میشود. در این مطلب از دانه مارکت بیشتر با این گونه از طوطی آشنا میشویم؛ پس در ادامه همراه ما باشید.
طوطی گردن قهوه ای چگونه پرنده ای است؟
در خصوص ویژگیهای ظاهری این پرنده باید بگوییم که طوطی کلاه دار گردن قهوه ای حدوداً 32 سانتی متر (12.5 اینچ) طول دارد و وزن آن به 310 تا 400 گرم میرسد. این نوع طوطی در حدود 20 تا 25 سال عمر میکند و واضح ترین مشخصه ظاهری آن، سر و گردن قهوه ای این پرنده است. با این حال دو زیرگونه این پرنده برخی ویژگیهای مخصوص به خود را نیز دارند که آنها را از هم متمایز میکند.
در زیرگونه P.f. fuscicollis پرنده بزرگسال نر و ماده دارای پرهای متفاوتی از هم هستند. سر و گردن خاکستری تا قهوهای روشن و در مواقعی نیز مایل به صورتی و نوار نارنجی – قرمزی در سراسر تاجِ مادهها دیده میشود. در حالی که نرها فاقد این مشخصات هستند. در P.f. suahelicus نیز مادهها دارای سر و گردن نقرهای – خاکستری، پوسته نارنجی – قهوهای و نوار نارنجی مایل به قرمزی در تاج خود هستند. نرها پشت و بال سبز تیره، قسمت زیرین سبز- آبی، ران های نارنجی مایل به قرمز، دم سیاه و چشم قهوه ای تیره رنگی دارند.
پرنده های نابالغ نیز کمی با والدین خود تفاوت دارند. در این پرندگان معمولاً رنگ سر و گردن سبز تا زرد مایل به قهوه ای است. بدن آنها نیز بیشتر به رنگ سبز تیره یا زیتونی است. همینطور نر و ماده هر دو زیرگونه تا 6 تا 7 ماهگی پیشانی نارنجی رنگی دارند. اما در حدود 9 ماهگی سر در نرها به رنگ نقره ای درمیآید. با این حال به طور کلی باید بدانید که طوطی گردن قهوه ای یک طوطی تنومند با سر و منقار نسبتاً بزرگ؛ سر قهوه ای مایل به خاکستری، قسمت رویی سبز مایل به خاکستری و سینه و شکم سبز آبی است.
زیستگاه؛ طوطی گردن قهوه ای کجا زندگی میکند؟
همانطور که گفتیم این نوع از طوطی برای زندگی از انواع بسیاری از جنگلها استفاده میکند. اما زیستگاه مورد علاقه آن عمدتاً از جنگلهای ساحلی، جنگلهای موپان و جنگلهای همیشه سبز پست یا ارتفاع متوسط تشکیل شده است. از این رو این نوع طوطی را میتوان در مناطق مختلفی از تانزانیا، آنگولا، مالاوی و رواندا پیدا کرد. همچنین ناگفته نماند که طوطی کلاه دار گردن قهوه ای در جنوب آفریقا، احتمالاً فقط پس از تولید مثل (نوامبر تا فوریه در زامبیا) از بالاترین ارتفاعات بازدید میکند. این نوع طوطی همچنین در بخشهایی از ساوانای جنگلی، ساحل عاج و جنگلهای بارانی همیشه سبز غنا نیز وجود دارد.
با این حال میتوانیم بگوییم که این پرنده بیشترین ماههای سال را در جنوب آفریقا ثبت کرده است و اغلب مارس تا آوریل را در مالاوی میگذراند.
رژیم غذایی و تغذیه
جالب است بدانید که طوطی کلاه دار گردن قهوه ای به ندرت در اسارت دیده میشود. از این رو این پرنده در طبیعت از طیف گسترده ای از مواد غذایی تغذیه میکند. دانه، آجیل، انواع توت ها و شهد، رژیم غذایی اصلی این پرنده را تشکیل میدهند. البته در زیمباوه، یک منبع غذایی مکرر، به نام آجیل آلو موبولا وجود دارد که بسیار مورد توجه طوطی گردن قهوه ای قرار گرفته است. میوه های پودوکارپوس نیز به طور معمول توسط پرندگان ساکن در رواندا مصرف میشوند. همچنین در آفریقای جنوبی، تغذیه از میوه 6 گونه درخت در طول فصل غیر زادآوری و هشت گونه در هنگام تولید مثل در میان این پرندگان رایج است. در غرب آفریقا، نیز رژیم غذایی کمتر شناخته شده ای دارد.
با این حال اگر پرورش دهنده ای بخواهد این نوع طوطی را در اسارت نگهداری کند باید نوع متفاوتی از غذای پرنده را در اختیار آن قرار دهد. این رژیم انواع لوبیا و حبوبات پخته شده، ذرت آب پز و آفتابگردان خشک، خیس شده یا جوانه زده را در برمیگیرد. گردو نیز از دیگر غذاهای مورد علاقه طوطی گردن قهوه ای است. میوههایی همچون سیب، پرتقال، موز و غذای پرورشی تهیه شده از تخم مرغ آب پز سفت، نان سبوس دار و هویج نیز باید در رژیم غذایی این پرنده باشند.
تولید مثل و پرورش طوطی کلاه دار گردن قهوه ای
جالب است بدانید که طوطی گردن قهوه ای به صورت گله ای همراه با دیگر هم نوعان خود و روی درختان زندگی میکند. اما در فصل تولید مثل در یک سوراخ طبیعی در تنه درختان، در ارتفاع 5 تا 12 متری از سطح زمین لانه میکند. این محفظه به طور معمول 50-75 سانتی متر با عمق 10 سانتی متر است که گاهی اوقات، قبلاً لانه پرندگان دیگری بوده است. سپس طوطی ماده به تنهایی 2 تا 4 تخم مرغ سفید گرد و براق، با اندازه 34 × 28 میلی متر را 24 تا 28 روز در آن انکوبه میکند تا جوجه ها از تخم بیرون بیایند. دوره لانه سازی نیز بین 8 تا 11 هفته است و جوجه ها توسط هر دو بزرگسال مراقبت میشوند.
ناگفته نماند که فصل تولید مثل در گامبیا، از ماه فوریه تا آوریل؛ در زیمبابوه، از مارس تا ژوئن و اکتبر؛ در زامبیا، از آوریل تا ژوئن؛ در مالاوی، از مارس تا آوریل و در جمهوری دموکراتیک کنگو نیز ماه ژوئیه است.
وضعیت جمعیت و حفاظت از حیات طوطی گردن قهوه ای
این پرنده در سطح جهانی تهدید نمیشود. با این حال احتمالاً تحت تأثیر تجارت پرندگان وحشی قرار گرفته است. همچنین تخریب زیستگاه، به ویژه از بین رفتن درختان بالغ با حفره های لانه، suahelicus را در بخشهایی از جنوب و شرق آفریقا تهدید می کند. از این رو وضعیت فهرست قرمز IUCN برای طوطی کلاه دار گردن قهوه ای به طور کلی در حالت حداقل نگرانی قرار دارد.
چگونه از طوطی گردن قهوه ای نگهداری کنیم؟
همانطور که گفتیم این نوع از طوطی به ندرت در اسارت نگهداری میشود. اما اگر تمایل به پرورش آن دارید، باید به برخی از نکات توجه کنید. پیش از هر چیز قفسی با حداقل طول 1.8 متر را برای پرنده خود تهیه کنید. البته میتوانید از یک جعبه عمودی با اندازه 30.5cm x 30.5cm x 61cm نیز برای این کار استفاده کنید. پس از آن امکان حمام کردن پرنده را در قفس مهیا کنید. همچنین اسباب بازی هایی را برای تقویت پاها در اختیار طوطی قرار دهید. توجه داشته باشید که اسباب بازیها تخریب پذیر (غیر سمی) باشند.
از این رو بلوک های چوبی، چرم گیاهی دباغی شده و مخروط کاج استریل شده حرارتی برای این کار مناسب هستند. اسباب بازیهای غیر قابل تخریب (پلاستیک غیر سمی) نیز میتوانند مواردی همچون انواع اسباب بازیهای غذا یاب، اسباب بازیهای آویزان با بافت و اندازههای مختلف و شاخههای صنوبر را در بربگیرند. در نهایت گفتنی است برای آشنایی با سایر پرندگان مشابه میتوانید مقاله دیگر ما را با عنوان « طوطی انجیرخوار و ویژگیهای آن» در وبلاگ دانه مارکت بخوانید.
کلام آخر
در این مطلب شما را با یکی از گونههای تنومند طوطی به اسم طوطی کلاه دار گردن قهوه ای آشنا کردیم و با شما از مشخصات ظاهرری، زیستگاه و شرایط نگهداری این پرنده سخن گفتیم. پس اگر تمایل دارید، این مطلب را برای دوستان پرنده دوست خود ارسال کنید و تجربیات خود را در خصوص نگهداری از انواع طوطی در انتهای همین مطلب با ما به اشتراک بگذارید. در پایان یادآور میشویم که برای کسب اطلاعات بیشتر میتوانید مطالب دیگر ما را در وبلاگ دانه مارکت بخوانید و غلات مورد نیاز برای تغذیه پرنده خود را به صورت ارگانیک از فروشگاه ما تهیه نمایید.