تغذیه مناسب پرندگان همواره یکی از نگرانیهای دامپزشکان، دامداران و صاحبان دام و پرندگان بوده است. یکی از مشکلات و بیماری های جدی پرندگان زینتی، کمبود کلسیم در پرندگان است. اگر چه تغذیه پرندگان در دهههای گذشته بسیار بهبود یافته است، اما هنوز هم بیماریهای تغذیهای فراوانی در پرندگان خانگی رایج است.
وجود رژیمهای غذایی فرموله شده و فرمولهای تغذیه دستی در بهبود سلامت پرندگان نقش اساسی داشته است. با این وجود بسیاری از پرندگان هنوز از رژیمهای غذایی ناکافی استفاده میکنند. بسیاری از بیماریهایی که در پرندگان خانگی دیده میشود، اساس آنها در سو تغذیه است که شامل بیماری کبدی، نارسایی کلیوی، اختلال تنفسی، اسکلتی عضلانی و مشکلات تولید مثل است.
یکی از مشکلاتی که همواره پرندگان با آن روبرو هستند، کمبود کلسیم در پرندگان است. در ادامه به طور مفصل در مورد اهمیت وجود کلسیم برای پرندگان و عوارض کمبود این ماده در بدن آنها صحبت میکنیم.
علت کمبود کلسیم در پرندگان
سطح پایین کلسیم خون در غذای پرندگان زینتی باعث ایجاد بیماریهای مختلفی میشود. این بیماریها زمانی اتفاق میافتند که مقدار کافی کلسیم در رژیم غذایی پرندگان برای حمایت از رشد سالم وجود نداشته باشد. به عنوان مثال، اگر کلسیم کافی در رژیم غذایی پرندگان وجود نداشته باشد، بدن پرنده آن را از بخشهای مختلف بدن مانند استخوان تامین میکند.
این امر منجر به کمبود کلسیم استخوانها و ضعیف شدن ساختار اسکلتی پرنده میشود. در نتیجه، پرنده شما ممکن است بدشکل، ضعیف، مستعد ضربه و شکستگی و سایر موارد باشد. کمبود کلسیم خون میتواند یک بیماری بسیار جدی باشد که باید به درستی درمان شود. اگر قادر به اصلاح رژیم غذایی وی باشید و سطح کلسیم خون او را به مقدار مناسب برگردانید، پرندهای سالم خواهید داشت. بسیاری از اوقات این کمبود باعث پرکاری تیروئید نیز میشود.
اهمیت کلسیم برای پرنده خانگی
بسیاری از سبزیجات منبع خوبی برای دریافت کلسیم هستند اما متاسفانه بسیاری از پرندگان میزان کلسیم کافی را دریافت نمیکنند. کلسیم در پرندگان نیز همانند انسانها برای سلامت و رشد استخوانها و اسکلت بدن بسیار مهم است. علائم کمبود کلسیم در پرندگان به صورتی است که اگر جوجههای در حال رشد میزان کافی کلسیم دریافت نکنند، دچار نرمی استخوان، شکنندگی استخوان و مشکلات بسیار زیادی میشوند که گاهی به مرگ جوجه میانجامد. به همین دلیل کلسیم برای رشد و سلامت جوجههای در حال رشد بسیار مهم است.
علاوه بر آن در پرندگان بالغ کمبود کلسیم روند تخم گذاری را با مشکل مواجه میکند. علائم کمبود کلسیم در پرندگان بالغ به این صورت است که میزان تخم گذاری با کاهش بسیار زیادی روبرو میشود، یا به طور کامل متوقف میشود. گاهی اوقات نیز پرنده تخمی با پوسته بسیار نازک تولید میکند. تخمهایی که با این شرایط تولید میشوند به جوجه تبدیل نمیشوند. کمبود هر نوع ماده معدنی و ویتامین یا پروتئینی باعث مرگ پرنده میشود.
درمان کمبود کلسیم در این حیوانات
به منظور درمان کمبود کلسیم در پرندگان باید از رژیمهای غذایی مناسب استفاده کرد. یکی از رایجترین بیماریهایی که با کمبود کلسیم برای پرنده اتفاق میافتد هیپوکلسمی است. پرندهای که با کمبود کلسیم و این بیماری روبرو شود دچار ضعف، لرزش و تشنج میشود. برای جلوگیری از این مشکلات باید رژیم غذایی مناسب در دسترس پرنده قرار بگیرد
علاوه بر آن میتوانید با مشورت دامپزشک از مکمل کلسیم در پرندگان نیز استفاده کنید. که در صورت تایید دانپزشک می توانید از دانه مارکت این مکمل را تهیه کنید. گاهی اوقات این بیماری به دلیل کمبود میزان تابش نور خورشید به بدن پرنده اتفاق میافتد. برای برطرف کردن این مشکل میتوانید روزانه در ساعتهای مشخصی پرنده را در معرض نور آفتاب قرار دهید.
در صورتی که به نور خورشید دسترسی ندارید میتوانید از لامپهای ماوراء بنفش برای این کار استفاده کنید. حتما در رژیم غذایی از کلسیم، ویتامین D3 و فسفر استفاده نمایید. اگر این بیماری توسط دامپزشک تشخیص داده شود از روشهای درمانی برای برطرف کردن مشکل استفاده میکند و مکملهای لازم را برای درمان بیماری تجویز میکند.
مواد غذایی مناسب برای دریافت کلسیم
مواد غذایی مختلفی برای تغذیه پرنده استفاده میشود که برخی از آنها حاوی کلسیم هستند. در ادامه به برخی از آنها اشاره شده که میتوانید از آن در رژیم غذایی پرنده استفاده کنید. هسته خرما یکی از مواد غذایی است که علاوه بر آهن و ویتامین C مقدار زیادی کلسیم دارد. یکی دیگر از میوههای حاوی کلسیم خربزه است که برای درمان کمبود کلسیم در پرندگان مناسب است.
شهد گل و خردل سبز نیز منابع خوبی برای تامین کلسیم مورد نیاز پرنده هستند. قاصدک سبز، بامیه، لوبیا سبز و زرد، کدو حلوایی، جعفری، شلغم تازه و جوانه یونجه از دیگر سبزیجات حاوی کلسیم میباشند. علاوه بر آن برخی از حبوبات نیز شامل این ماده مفید برای پرندگان میباشند. سویا، لوبیا سفید و نخود از جمله حبوبات حاوی کلسیم هستند.
در میان آجیلها بادام، پسته، فندق، جو، جو پرک، گندم قرمز و تاج خروس حاوی میزان کافی کلسیم برای پرنده هستند. دانههایی مانند کدو، کتان، ارزن و شاخه ارزن، ارزن سفید، شاهدانه، تخم مرغ آبپز با پوست، ماست، میگو و گرده زنبور عسل نیز دارای مقدار زیادی کلسیم میباشند.
سلام
می خواستم بدونم میشه پورد کلسیم را در سرلاک مخلوط کنیم و به جوجه 55 وزه بدهیم ؟