بهاحتمال زیاد تا به حال بارها نام مرغ دریایی به گوشتان خورده است. اما موضوع جالب در رابطه با این پرنده این است که در حقیقت مرغ دریایی وجود خارجی ندارد. بلکه کاکایی، نام یک اسم بومی برای همهی پرندگان سفید رنگی است. که شما میتوانید آنها را بر فراز ساحل مشاهده کنید. در واقع اغلب پرندگانی که ما آنها را مرغ دریایی خطاب میکنیم، کاکایی هستند. دقت داشته باشید که کاکاییها انواع گوناگونی دارند. اما اکثر آنها را میتوان از دسته کاکایی سر سیاه در نظر گرفت.
کاکایی سر سیاه که با نام انگلیسی Black-headed Gull شناخته میشود، یک پرنده با جثه کوچک است. که در قارههای اروپا، سواحل شرقی و شمال غربی آمریکا، کانادا، مرکز و شمال آفریقا و همچنین آسیا یافت میشود و از معمولترین انواع کاکایی است.
انواع کاکایی
این پرنده بین مردم بسیاری از کشورها محبوبیت دارد. کاکایی به زبان ژاپنی با نام یایوریکامومه شناخته میشود. نکته جالب در رابطه با این پرنده و ارزشی که دارد، این است که در سال 1965 میلادی، کاکایی سر سیاه کوچک یا همان یایوریکامومه نماد شهر توکیو را به خود اختصاص داد. علاوه بر این موضوع، نام یکی از خطوط قطار نیز در توکیو همانند نام این پرنده انتخاب شد.
کاکایی سر سیاه
همانطور که گفته شد، بیشتر کاکاییها از انواع سر سیاه هستند. اما کاکایی سر سیاه چه ویژگیهایی دارد؟ طول بدن این پرنده به طور معمول 37 سانتی بیان شده و یک کاکایی کوچک است. این پرنده را میتوان از دسته پرندههای فعال در نظر گرفت که در اغلب اوقات دور از دریا دیده میشود.
زمانی که این پرنده در حال پرواز است، شما میتوانید نوکتیز آن و همچنین سفیدی حاشیه بالهای آن را مشاهده کنید. سطح زیری پرها به رنگ خاکستری تیره دیده میشود که ترکیب آن با پا و منقار قرمز رنگ پرنده، آن را بسیار جذاب جلوه میدهد.
شاید تغییر رنگ سر پرنده کاکایی سر سیاه برای شما موضوعی جالب و تعجبآور باشد. اما این پرنده در فصل تابستان سری به رنگ قهوهای شکلاتی و در زمستان سری سفیدرنگ دارد. البته این ویژگیها برای کاکایی بالغ بیان شده است و با نوع نابالغ آن تفاوتهایی دارد. به طوریکه اگر شما کاکایی را دیدید که سطح پشتی آن قهوهای رنگ، دم سفید با انتهای سیاه و بالهایی با حاشیه سفید دارد، باید متوجه شوید که کاکایی دیده شده نابالغ است.
کاکایی پشت سیاه
پشت سیاه نوع دیگری از کاکایی است. که طول بدنش به 53 سانتیمتر میرسد. این پرنده در فصل تابستان به سبب پاهای زرد رنگی که دارد از دیگر انواع متمایز میشود.
در زمستان نیز کاکاییهای بالغ شده یا آنهایی که نزدیک به بلوغ هستند، پاهایی گوشتی یا کمرنگ خواهند داشت. اما آنهایی که بالغ نشدهاند، بدنی پوشیده از لکههای قهوهای، منقار سیاه و پاهایی گوشتی دارند. این ویژگیها تا حدودی به کاکایی پشت سیاه بالغ شبیه است و از همین جهت نمیتوان آنها را از یکدیگر تشخیص داد.
کاکایی صورتی
این نوع از کاکایی با طول بدنی برابر با 42 سانتیمتر، بهطورمعمول به دلیل طرح بالهایی که دارد، با نوع سر سیاه اشتباه گرفته میشود. اما با کمی دقت متوجه میشوید که نوع صورتی این پرنده گردنی دراز و دم بلندی دارد. همچنین انتهای دم آن به شکل سهگوش دیده میشود. شما میتوانید به سبب فرم خاصی که به سر و منقار خود میدهد، آن را شناسایی کنید.
نوک این پرنده در مقایسه با نوک کاکایی سر سیاه تیزتر، کلفتتر و بلندتر به نظر میرسد و بسیاری از افراد معتقد هستند که منقار این پرنده رنگی سیاه دارد. در حالی که قرمز خیلی پررنگ است و همین موضوع سبب شده که بسیاری از افراد آن را سیاه ببیند.
از دیگر تفاوتهای نوع سر سیاه با صورتی، میتوان به نقش و نگارهایی که سطح پشت برنده دیده میشوند. معمولاً کمرنگ هستند و رنگ پاهای کاکایی صورتی که زرد چرک است، اشاره کرد. البته ویژگیهای ذکر شده، مربوط به دسته نابالغ این پرنده میشوند.
کاکایی کوچک
همان طور که از نام این پرنده مشخص است، میتوان آن را کوچکترین نوع از کاکاییها در نظر گرفت. این پرنده که 27 سانتیمتر است نیز ظاهری شبیه به نوع سر سیاه دارد. البته زمانی که در زمان پرواز آن را مشاهده کنید، متوجه تفاوت این دو نوع پرنده خواهید شد. زیرا پرهای زیرین کاکایی کوچک زمانی که پرواز میکند، تیره دیده میشود.
رنگ منقار این پرنده در فصل تابستان قرمز پررنگ و در فصل زمستان سیاهرنگ دیده میشود. همچنین پاهای این پرنده نیز قرمزرنگ است. سطح پشتی نوع نابالغ این پرنده بهصورت یکدست سیاه بوده است. اما لکه پهن سفید رنگی که میان بالهای دیده میشود، میتواند نشانهای برای تشخیص آن باشد. این پرنده از لحاظ رفتاری، با کاکایی سر سیاه شباهت دارد، ولی از لحاظ پرواز و تغذیه از سطح آب، شبیه به پرستوهای دریایی دیده میشود.
کاکایی دودی
پرنده بالغ کاکایی دودی، 41 سانتیمتر طول دارد. سر و گلو این پرنده در زمستان و تابستان به رنگ قهوهای دیده میشود که پشت سر آن این رنگ پررنگتر میشود. بالهای آن نیز قهوهای رنگ با حاشیههای عقبی سفید هستند. که سطح زیرین آنها در زمان پرواز تیره دیده میشود. همچنین قسمت پایینی سینه، دم و شکم این پرنده سفید است. این ترکیب در کنار منقار سبزرنگ با نوک سیاه و قرمز، ترکیب زیبایی را ایجاد کرده که در زمان پرواز میتواند بسیار چشمنواز باشد. بدن پرنده نابالغ این پرنده نیز بهجز بخشهایی چون ناحیه شکم و قسمت انتهایی دم که سفیدرنگ هستند، قهوهای پررنگ به نظر میرسد.
محل سکونت این پرنده
محل در نظر گرفته شده برای سکونت این پرنده با توجه به نوعشان متفاوت خواهد بود. برای مثال کاکایی سر سیاه به طور معمول در سواحل، مسیرهای رودخانه، لنگرگاهها، کنار دریاچهها و بهطورکلی دور از آبهای وسیع دیده میشود. همچنین این نوع پرنده محیطهایی چون مردابها، سواحل شنی، چمنزارها و جزایر دریاچهای را برای زادوولد انتخاب میکند و همانطور که میدانید بهطورمعمول بهصورت دستهجمعی به یک محیط مهاجرت میکنند.
مطلب مرتبط : پرندگان مهاجر
ماهیها، نرمتنان، برخی از میوهها، سختپوستان، لاشه حیوانات و حشرات از جمله موادی هستند. که کاکاییها از آنها تغذیه میکنند. توجه داشته باشید که این پرنده توانایی شکار از سطح آب را دارد و به همین دلیل بیشتر در نواحی که آب دیده میشود، غذای خود را از ماهیها انتخاب میکنند.
جمعیت این پرندگان
کاکاییها جمعیت زیادی دارند و به صورت غیربومی و غیر مهاجر در شرق و شمال اروپا زیست میکنند. این پرندهها در دو فصل زمستان و پاییز از کشورهایی چون انگلستان و استونی که از کشورهای شمال و شرق اروپا هستند به نقاط گوناگون کشور ایران مهاجرت میکنند و در طی این مسیر مسافتی سه تا پنج هزار کیلومتر را طی میکنند. این پرندهها بهصورت گروهی و دستهجمعی مهاجرت خواهند کرد و مشاهده آنها در روزهای سرد زمستان چشمنواز است.
جمعبندی
با توجه به مسائلی که گفته شد، کاکاییها انواع گوناگونی دارند که برای هرکدام از آنها خصوصیات ویژهای در نظر گرفته شده است. با آغاز فصل سرما، رودخانه چشمه کیله تنکابن که در غرب مازندران واقع شده، به زیستگاه این پرنده تبدیل میشود و همین موضوع دلیلی بر جذب گردشگران و رونق صنعت گردشگری خواهد بود که توصیه میشود حتماً از آن دیدن کنید.
این مگه مرغ ماهی خوار نیست. کاکایی چیه دیگه؟
سلام حسین عزیز مرغ دریایی، مرغ نوروزی و مرغ ماهی خوار همه پرنده هایی از تیره کاکاییان هستند.