برای کسی که آموزش ندیده، تشخیص اینکه یک پرنده خانگی، بیمار است یا نه، قطعاً دشوار است. چرا که پرندگان بر خلاف سایر حیوانات، تا زمانی که به شدت بیمار نشوند، علائم ظاهری زیادی از بیماری را نشان نمیدهند. در نتیجه، اگر شما از یک پرنده خانگی نگهداری میکنید، مهم است که از علائم ظریفی که میتواند نشان دهنده بیماری در پرندهتان باشد، آگاه باشید تا بتوانید در اسرع وقت حیوان خانگی خود را برای دریافت کمکهای لازم نزد دامپزشک ببرید. در ادامه این مطلب از دانه مارکت به بررسی برخی از مهمترین علائم بیماری در پرندگان خانگی میپردازیم؛ با ما همراه باشید.
مهمترین علائم بیماری در پرندگان خانگی:
1. تغییر در اشتها یا عادات نوشیدن
از جمله اولین علائمی که نشان میدهد پرنده خانگی شما دچار مشکل شده، تغییر در اشتها یا عادات نوشیدن آن است. البته لازم است بدانید که اگر پرنده شما به طور کامل از خوردن یا نوشیدن دست کشید، این یک علامت جدی از بیمار شدن آن است و باید فوراً حیوان خانگی خود را نزد دامپزشک ببرید. با این حال، گاهی ایجاد تغییرات کوچکی در اشتها نیز میتواند نشانه ای از بیماری باشد. بنابراین مهم است که به میزان خوردن و آشامیدن پرندهتان در روز توجه کافی داشته باشید.
2. بالهای آویزان یا پرهای کرکی
یکی دیگر از رایجترین علائم بیماری در پرندگان خانگی، افتادگی بال ها یا پرهای کرکی در آنها است. پرندگان از نظر ظاهری موجودات مرتبی هستند. بنابراین اگر دیدید که بالهای پرندهتان آویزان است یا پرهایش کمتر به نظر میرسد، بهتر است او را برای معاینه نزد دامپزشک ببرید.
3. خونریزی یا تروما
خونریزی یا ضربه نیز از وجود مشکلات جدی در سلامتی پرنده شما خبر میدهند. فراموش نکنید که اگر متوجه هر گونه بریدگی، خراش، کبودی یا شکستگی استخوان شدید، باید پرنده خود را بلافاصله نزد دامپزشک ببرید.
4. افسردگی
اغلب پرندگان موجوداتی اجتماعی هستند و کنار دیگران بودن، لذت میبرند. بنابراین اگر پرنده شما افسرده یا منزوی به نظر میرسد، حتماً باید توسط یک دامپزشک معاینه شود. چرا که افسردگی میتواند نشانه ای از وجود بسیاری از بیماری های مختلف در پرندگان باشد.
5. آشفتگی و گاز گرفتن
پرنده ای که به محیط خانه شما اخت گرفته باشد، قطعاً آرام و صمیمی است. پس اگر پرندهتان بی جهت آشفته به نظر میرسد یا بیشتر از حد معمول، شروع به گاز گرفتن میکند، یعنی مشکلی در او وجود دارد. توجه داشته باشید که بی قراری میتواند به دلایل مختلفی از جمله درد، ترس، اضطراب، استرس و بیماری ایجاد شود. بنابراین باید در اسرع وقت دلیل آن را پیدا کنید.
6. راه رفتن در یک چرخه
اگر پرنده شما شروع به راه رفتن بی پایان در یک چرخه میکند، این میتواند نشانه دیگری از یک بیماری باشد. این نوع راه رفتن به طور معمول ناشی از سرگیجه، آسیب عصبی و عفونت است. با این حال مهم نیست که علت آن چه باشد، بهترین کار این است که وضعیت سلامتی پرنده خود را در اسرع وقت توسط یک متخصص بررسی کنید.
7. مشکلات چشمی (بسته شدن چشم، ترشح، قرمزی چشم، ابری شدن چشم، تورم)
از جمله شایع ترین علائم بیماری در پرندگان خانگی مشکلات چشمی در آنها است. البته این مشکل میتواند خود را به شکلهای مختلفی نظیر چشم های بسته، ترشح، قرمزی چشم، چشم های ابری یا تورم نشان دهد. بنابراین اگر متوجه وجود هر یک از این مشکلات در چشم پرنده خود شدید، در اسرع وقت به دامپزشک مراجعه نمایید.
8. تنفس سخت
یکی دیگر از علائم رایج بیماری در پرندگان، تنفس سخت است. بنابراین اگر پرنده شما نفس نفس میزند و سخت نفس میکشد باید فوراً به دنبال کمک پزشکی باشید. علاوه بر این، اگر متوجه عطسه یا آبریزش بینی در پرنده خود شدید، این نشانه ها را نیز باید به عنوان علائم بیماری در نظر بگیرید.
9. ترشحات بینی
یکی از علائم هشدار دهنده اولیه بیماری در پرنده شما، ترشحات بینی است. ترشحاتی که میتوانند شفاف و آبکی یا غلیظ و کدر باشد. البته اگر پرنده شما دچار سرماخوردگی یا عفونت ویروسی شده باشد، ممکن است متوجه عطسه یا خس خس سینه او نیز بشوید. همچنین توجه داشته باشید که ترشحات بینی اغلب با علائم دیگری مانند بی حالی، بی اشتهایی و افزایش تشنگی همراه است. از این رو در صورت مشاهده هر یک از این علائم باید پرنده خود را در سریعترین زمان ممکن برای معاینه کامل، نزد دامپزشک ببرید.
10. لنگ زدن
بدیهی است که پرنده شما به طور طبیعی لنگ نمیزند. پس اگر متوجه لنگ زدن او شدید، به این شکل که راه رفتن برای پرنده دشوار است، باید بدانید که این مشکل میتواند به دلایل متعددی از جمله عفونت، آسیب، آرتریت و سرطان در او ایجاد شده باشد.
11. تغییر در فضولات
یکی دیگر از علائمی که نشان میدهد پرنده شما ممکن است بیمار باشد، تغییر در شکل مدفوع آن است. مدفوع پرندگان سالم، باید سفت و خشک باشد و دان پرنده یا غذای هضم نشده کمی، در آن وجود داشته باشد. بنابراین اگر متوجه تغییراتی در رنگ، قوام یا تعداد دفعات مدفوع پرنده خود شدید، بهتر است به آن به عنوان یک عامل هشدار دهنده نگاه کنید. توجه داشته باشید که اسهال یا مدفوع آبکی میتواند نشانه ای از وجود عفونت در بدن پرنده شما باشد. مدفوع بسیار تیره نیز اغلب نشان دهنده خونریزی داخلی است.
12. پرولاپس مقعد
یکی از شایع ترین علائم بیماری در پرندگان خانگی، افتادگی مقعد است. این مشکل زمانی اتفاق میافتد که ماهیچههایی که از مقعد پرنده حمایت میکنند، ضعیف میشوند و باعث بیرون زدگی دریچه دفع مواد زائد در بدن پرنده میشوند. البته پرولاپس ممکن است در برخی مواقع خفیف و موقتی باشد، اما در موارد شدید، میتواند جان پرنده شما را به خطر بیاندازد. جالب است بدانید افتادگی مقعد اغلب به دلیل رژیم غذایی نامناسب، کم آبی بدن یا چاقی ایجاد میشود و میتواند با استرس یا فعالیت بدنی تشدید شود.
اگر شک دارید که پرنده شما دچار افتادگی مقعد شده است یا نه، بهتر است در اسرع وقت به دامپزشک مراجعه نموده و از بروز مشکلات جدیتر جلوگیری کنید.
13. تشنج کردن یا فلج شدن
قطعاً اینکه مشاهده کنید پرندهتان دچار تشنج شده، نگران کننده است. اما فراموش نکنید که در این شرایط نیز باید آرامش خود را حفظ کرده و بلافاصله با دامپزشک تماس بگیرید.
دلایل بالقوه زیادی برای تشنج در پرندگان وجود دارد که از جمله آنها میتوانیم به عفونت، ضربه به سر و سطوح پایین قند خون اشاره کنیم. بر این اساس اگر پرنده شما بیش از یک تشنج را تجربه کرد، یا اگر تشنج او بیش از چند دقیقه طول کشید، بسیار مهم است که فوراً به دنبال کمک پزشکی باشید.
فلج شدن نیز میتواند نشانه ای از یک بیماری جدی در پرنده شما باشد. دلایل احتمالی زیادی نظیر آسیب دیدگی، عفونت و اختلالات عصبی برای فلج شدن وجود دارند. پس اگر پرنده شما قادر به حرکت دادن پاها یا بال های خود نیست و یا در نشستن یا ایستادن مشکل دارد، فوراً با دامپزشک خود تماس بگیرید. فراموش نکنید که تشنج کردن یا فلج شدن، هر دو از علائم جدی بیماری در پرندگان خانگی هستند و نیاز به مراقبتهای فوری پزشکی دارند.
14. کاهش وزن
از جمله اولین علائمی که ممکن است در صورت بیمار بودن پرنده متوجه آن شوید، کاهش وزن است. پرندگان به تغییرات محیطی و روال زندگی خود بسیار حساس هستند و بیماری میتواند باعث از بین رفتن اشتهای آنها شود. بنابراین اگر متوجه شدید که ظرف غذای پرنده تان دست نخورده باقی میماند یا پرندهتان در حال وزن کم کردن است، فوراً او را برای معاینه نزد دامپزشک ببرید.
15. استفراغ
باید بدانید که نشخوار یا بالا آوردن گاه به گاه غذا برای خوردن دوباره آن، برای برخی از پرندگان یک رفتار طبیعی است. اما استفراغ بیش از حد میتواند نشان دهنده یک مشکل جدی در پرنده شما باشد. بنابراین اگر پرنده شما بیش از یک یا دو بار در روز استفراغ میکند، بهتر است که سریعاً به دنبال مراقبت های دامپزشکی برای او باشید. چرا که استفراغ بیش از حد میتواند منجر به کم آبی و سوء تغذیه شده و نشانه ای از اختلال عملکرد اندامهای گوارشی پرنده باشد. در نظر داشته باشید که استفراغ گاهی با علائم دیگری مانند بی حالی، اسهال و کاهش وزن نیز همراه است. پس اگر هر یک از این علائم را در پرنده خود دیدید هر چه زودتر با دامپزشک او تماس بگیرید.
16. بی حالی و خواب آلودگی
پرندگان به طور طبیعی موجودات فعالی هستند. بنابراین اگر پرنده شما به طور ناگهانی تنبل یا خواب آلود به نظر میرسد، ممکن است بیمار شده باشد. البته توجه داشته باشید که بی حالی پرندگان در طول فصل پوست اندازی طبیعی است اما بی حالی ناگهانی میتواند نشان دهنده عفونت یا سایر مشکلات جدی سلامتی در پرندگان باشد. بنابراین اگر پرنده شما به طور غیرعادی خسته یا غیر فعال به نظر میرسد، او را برای معاینه نزد دامپزشک ببرید.
17. تغییر در صدا و آواز
یکی دیگر از رایجترین علائم بیماری در پرندگان خانگی، تغییر صدا است. اگر طوطی یا دیگر پرنده خانگی شما به طور ناگهانی ساکت شده یا شروع به تولید صداهای عجیب کند، ممکن است بیمار شده باشد. تغییرات در صدا همچنین میتواند با خمیازه نیز همراه باشد که در این صورت این احتمال وجود دارد که پرنده شما دچار عفونت تنفسی شده باشد. بنابراین اگر متوجه هر گونه تغییر در صدای پرنده خود شدید، در اسرع وقت به دامپزشک مراجعه کنید.
18. عطسه یا خس خس سینه
جالب است بدانید که پرندگان نیز مانند انسانها میتوانند سرما بخورند. از این رو درست شبیه به زمانی که ما مریض هستیم، سرماخوردگی باعث عطسه و خس خس سینه آنها میشود. اما از آنجایی که پرندگان دارای سیستم تنفسی ظریفی هستند، حتی یک سرماخوردگی جزئی هم میتواند مشکلات جدی را در سلامتی آنها ایجاد کند، بنابراین مهم است که در صورت مشاهده اولین علائم بیماری، آنها را نزد دامپزشک ببرید.
البته عفونت های تنفسی در پرندگان علاوه بر عطسه و خس خس میتواند باعث ایجاد مشکلات تنفسی، افزایش خواب و پف کردن پرها نیز بشود.
هنگام بیماری به پرندگان چه بدهیم؟
بدیهی است اولین کاری که باید بعد از مشاهده علائم بیماری در پرندگان خانگی انجام دهید، مراجعه به دامپزشک است. چرا که فقط یک متخصص میتواند بیماری پرنده شما را به درستی تشخیص دهد و درمان لازم را برای او تجویز کند. پس از تشخیص شما باید دستورالعمل های دامپزشک خود را به طور کامل دنبال کنید. این دستورالعملها ممکن است شامل تغییر در رژیم غذایی پرنده، استفاده از داروهای خاص یا قرار گرفتن در معرض نور UVB باشد.
یکی از مهمترین کارهایی که میتوانید برای یک پرنده بیمار انجام دهید این است که مطمئن شوید به اندازه کافی استراحت میکنند. از این رو لازم است تا در خانه مکانی آرام برای آنها فراهم کنید تا به دور از هر گونه عوامل استرس زا مانند صداهای بلند یا سایر حیوانات خانگی بهبود یابند.
گام مهم دیگر، کمک به پرنده بیمار و تقویت سیستم ایمنی آن است. به طور معمول غذاهای حاوی ویتامین A و C مانند سبزیجات با برگ های تیره یا سیب زمینی شیرین میتواند به این موضوع کمک کند. البته شما میتوانید برای کسب اطلاعات لازم در این خصوص، مقاله دیگر ما با عنوان « غذاهای مشترک انسان و پرندگان؛ آیا پرندگان میتوانند غذاهای ما را بخورند؟ » را نیز در وبلاگ دانه مارکت بخوانید.
در نهایت زمان بیشتری را به تعامل با پرنده خانگی خود اختصاص دهید. چرا که نوازش آرام یا صحبت آرام با آنها میتواند اضطراب آنها را کاهش داده و در روند بهبودی موثر باشد.
سخن آخر
در این مطلب به بررسی برخی از مهمترین علائم بیماری در پرندگان خانگی پرداختیم. همانطور که دیدید این علائم بسیار گسترده هستند و برخی علائم رایج شبیه سرماخوردگی وجود دارد که پرندگان خانگی میتوانند به تنهایی از آنها بهبود یابند. با این حال نباید فراموش کنید که همین علائم جزئی نیز میتوانند سلامتی پرنده شما را به خطر بیندازند و بدن او را تضعیف کنند. بنابراین اگر پرنده شما علائمی را تجربه میکند که نشان دهنده بیماری او است، بهتر است بدون معطلی او را برای معاینه نزد دامپزشک ببرید. در نهایت برای کسب اطلاعات بیشتر در این زمینه میتوانید مقالات دیگر ما را در دانه مارکت بخوانید و غلات و دانه های ارگانیک مورد نیاز برای تغذیه سالم پرنده خود را به صورت غیرحضوری، از فروشگاه اینترنتی ما خریداری نمایید.
مطلب مفید و کاملی بود ممنونم ازتون