فنچ – همه چیز درباره نگهداری فنچ

فنچ یک پرنده کوچک، زیبا، مقاوم و بی دردسر است که مناسب افرادی است که وقت بازی کردن و تعامل با پرندگانی مانند طوطی را ندارند. این پرندگان کم توقع، سر و صدای زیادی ندارند ولی با آواز زیبایشان شما را سرگرم خواهند کرد. در این مقاله درباره پرنده فنچ و انواع آن است. که درباره انواع فنچ جاوا،گلدین، نرگسی، فنچ توت فرنگی، کینگ،کرواتی، فنچ پاکستانی شناخته شده می آموزید. می توانید درباره تغذیه این پرنده ، فنچ نر و ماده و قیمت فنچ اطلاعات مفیدی را کسب کنید.

ویژگی های انواع فنچ ها

می توان گفت انواع این پرنده از کوچکترین پرندگان خانگی هستند. طول بیشتر گونه های این پرنده از منقار تا انتهای دم کمتر از 14 سانتی متر است. ممکن است وزن آنها کمتر از 28 گرم باشد. فنچ ها تقریبا در همه قاره ها یافت می شوند اما نوع زبرا،گلدین و نوع جغدی بومی قاره استرالیا هستند. این گونه از پرندگان زینتی، با جثه کوچک با منقار نسبتاً بزرگ، بال هایی کوتاه و سری تا حدی بلند و صاف است. این پرندگان در صورت نگهداری مناسب می توانند تا 10 سال عمر کنند.

همه پرندگان خانگی برای رشد و سرزنده بودن در خانه، به نوعی معاشرت با انسان ها احتیاج دارند. برای بسیاری از گونه ها، پیوندی خاص بین آنها و مراقبان انسانی به وجود می آید. اما نکته اینجاست که این پرنده ها از این قاعده پیروی نمی کنند. به طور کلی این گونه از پرنده ها همراهی با فنچ های دیگر را بیشتر از یک همراه انسان ترجیح می دهند. به همین دلیل، توصیه می شود که آنها را جفت یا به صورت یک گله کوچک نگه دارید. فنچ هایی که بدون هیچ گونه معاشرت با دیگر این گونه از پرنده ها و تنها در قفس نگه داشته می شوند، دچار آسیب های روحی و بدنی خواهند شد.

رفتار و عادت هایی برخلاف پرنده های اجتماعی

برخلاف طوطی، که باید هر روز با آنها کار شود و نیاز به توجه و تحرک و بازی کردن به صورت منظم دارد، فنچ ها چنین نیازی نداشته و ترجیح می دهند کاری به کارشان نداشته باشید. البته همیشه استثنائاتی نیز وجود دارد. به طور کلی توصیه می شود کسانی که فنچ نگه می دارند کمتر آنها را لمس کنند تا از ترساندن پرنده و ایجاد فشار روانی در آنها جلوگیری شود. بیشتر آنها آنقدر راحت نیستند که بتوانند روی انگشت فرد بنشینند و یا به هیچ وجه با تمایل خود به انسان زیاد نزدیک نمی شوند.

یک دسته کوچک فنچ ممکن است به قفس حتی بزرگتر از برخی از انواع طوطی ها احتیاج داشته باشد. دلیل این امر این است که فنچ ها باید توانایی پرواز را داشته باشند، بنابراین به محفظه جادار یا قفس پروازی احتیاج دارند که بتواند به آنها کمک کند تا بال بزنند و بال های خود را تمرین دهند. در ادامه انواع فنچ را برای شما معرفی خواهیم کرد :

فنچ گورخری یا راه راه

فنچ گورخری یا راه راه معروف ترین گونه از انواع فنچ است و شاید محبوب ترین این پرندگان به دلیل در دسترس بودن و کمتر بودن قیمت آن نیز باشد، فنچ گورخری بیش از 100 سال است که در خانه ها نگهداری شده است. این پرندگان به راحتی تولید مثل می کنند و مراقبت از آنها آسان است. فنچ گورخری اندام ظرفی دارد، اما کوچکترین فنچ موجود هم نیست. رنگ فنچ نر معمولی خاکستری است و روی گونه های آن لکه های قرمز روشن وجود دارد و منقاری به رنگ قرمز روشن دارد.

ماده این پرنده کمرنگ تر بوده و منقاری به رنگ نارنجی کمرنگ دارد. فنچ های گورخری جهش های مختلفی دارند، از جمله حنایی و سفید و کینگ. فنچ های گورخری در گله های بزرگ در زیستگاه بومی خود یعنی در مناطق خشک استرالیای مرکزی، اندونزی و تیمور شرقی زندگی می کنند. زیستگاه مطلوب این پرنده علفزارها و جنگل های نزدیک به رودخانه ها است. فنچ نر آواز زیبایی دارد که این آواز را به جوجه های خود نیز می آموزد.

نکاتی برای تغذیه این گونه

در طبیعت، بیشتر فنچ ها از دانه گیاهان، علف های هرز، مخروط کاج و توت ها تغذیه می کنند. برای تغذیه این پرنده، به اضافه دانه مخصوص که از فروشگاه های تهیه غذای پرندگان تهیه می کنید از سبزیجات و میوه های تازه نیز برای خوراک این پرنده استفاده نمایید. به عنوان مکمل برای بهتر شدن تغذیه پرنده چند بار در هفته تخم مرغ پخته یا برش استخوان را به عنوان مکمل کلسیم در اختیار فنچ قرار دهید.

فنچ گلدین یا رنگین کمان

فنچ گلدین در درجه اول به دلیل پرهای رنگارنگ و براقی که دارد مورد توجه قرار گرفته است. این پرنده کوچک در انواع رنگ های چشمگیر و زیبا موجود است. فنچ گلدین همچنین، لیدی گلدین و رنگین کمان نیز نامیده می شود. در سال 1841، پرنده شناس انگلیسی «جان گولد» این پرندگان کوچک را به نام همسر فقید خود، «لیدی الیزابت گولد» نامگذاری کرد. شش سال بعد این گونه به اروپا راه یافت و به سرعت مورد علاقه پرورش دهندگان حیوانات خانگی قرار گرفت.

نوع گلدین این پرنده در درجه اول در طبیعت بذر خوار هستند، بنابراین رژیم غذایی آن ها باید شامل دانه های باارزش غذایی بالا باشد. آنها همچنین باید روزانه از میوه ها، سبزیجات و تخم مرغ استفاده کنند. گلدین زیبا اما آوازخوان خوبی نبوده و پرورش آنها در قفس نیز برای مبتدیان کار دشواری است.

نوع نرگسی یا جاوا

کوچک، زیبا و آرام. نوع جاوا این پرنده سالهاست که به عنوان یک پرنده مناسب برای نگهداری در خانه مطرح است. نگهداری از این پرنده در منزل آسان است و آواز آرامش بخشی دارد. این مزایا این پرنده را در میان جالبترین پرندگان کوچک برای نگهداری در منزل قرار می دهد. رنگ طبیعی فنچ جاوا شامل پشتی خاکستری و پرهای سر و دم مشکی است. سینه و شکم آنها به رنگ دارچینی مایل به خاکستری بوده و لکه های سفید بزرگی روی گونه های خود دارند.

برخی از افراد می گویند که این پرندگان، آنها را به یاد پنگوئن های کوچک می اندازند.یکی دیگر از ویژگی های متمایز فنچ جاوا حلقه نارنجی نازک اطراف چشم آنها است. آنها همچنین دارای منقار روشن به رنگ نارنجی مایل به قرمز و پوست نارنجی روشن در پاهای خود هستند.

اندازه نرگسی و جاوا

طول این پرندگان به طور متوسط 13 تا 15 سانتی متر و طول عمری در حدود 5 تا 10 سال دارند. همانطور که از نام آن مشخص است، فنچ جاوا بومی جزایر اندونزی، از جمله جاوه ، بالی و باوین است. همچنین می توان آنها را در سریلانکا ، هاوایی ، جامائیکا و پورتوریکو یافت. در جاوه، این فنچ گونه ای آسیب پذیر محسوب می شود.

این فنچ آسیایی در گله های بزرگ در چمنزارها و دشت ها زندگی می کند. این پرندگان همچنین علاقه زیادی به مزارع زیر کشت، به ویژه مزارع کشت برنج پیدا کرده اند. در بسیاری از جزایر بومی، کشاورزان این پرنده را آفتی برای زمین های کشاورزی می دانند. قفس مورد نیاز برای فنچ های جاوا باید به اندازه ای بزرگ باشد که امکان پرواز را داشته باشد. اگرچه این پرندگان به دلیل خوردن برنج در طبیعت مشهور شده اند، اما رژیم غذایی منظم آنها معمولاً از دانه ها و میوه ها تشکیل می شود. در منزل، فنچ های جاوا باید از مخلوط دانه فنچ با کیفیت تغذیه شوند.

فنچ توت فرنگی

فنچ توت فرنگی که «آواداوات سرخ» نیز نامیده می شود، یکی از انواع موجود و پرنده ای جذاب به اندازه گنجشک است. این پرنده در قاره آسیا زندگی می کند. زیستگاه طبیعی آنها از دره سند پاکستان تا دشت های برهماپوترا که از جنوب تا شبه جزیره هند امتداد دارد.. این پرنده کوچک با پرهای رنگارنگ و یک دم سیاه و گرد، یک پرنده محبوب در پرورش دهندگان پرندگان خانگی است. اندازه این پرنده بسیار کوچک است و از 9 تا 10 سانتی متر متغیر است.

یک رژیم غذایی مناسب فنچ توت فرنگی شامل مخلوطی از دانه مخصوص این پرنده مانند ارزن همراه با سبزیجاتی مانند کاهو، اسفناج و هویج است. صدای آواز نوع نر و ماده این پرنده با هم متفاوت است. جنس نر این پرنده زیبا بسیار دلنشین و مانند صدای فلوت است اما ماده آن صدایی ضعیف تر دارد.

فنچ جغدی

فنچ جغدی همانطور که از نامش مشخص است، مشخصات ظاهری مشخصی شبیه جغد دارد. این نوع از فنچ، پرندگان کوچک کنجکاو و اجتماعی هستند. طول آن بین 8 تا 10 سانتی متر است و دو نوار سیاه مشخص در گردن و شکم دارد. بال های این پرنده قهوه ای با لکه های سفید و صورت سفید، منقار خاکستری و چشم سیاه است.

تفاوت ظاهری بین دو نوع نر و ماده در این پرنده بسیار ناچیز است. اما نرها بر خلاف ماده ها آواز ملایم و زیبایی دارند بنابراین گوش دادن به آواز یکی از راه های تعیین جنسیت برای این گونه از این نوع پرندگان است. زیستگاه بومی فنچ جغدی استرالیا به ویژه در زمین های جنگلی، علفزارها و مناطق صخره ای است ولی در پارک های شهر نیز می توان آنها را یافت.

برای تغذیه این پرنده، به اضافه دانه مخصوص که از فروشگاه های تهیه غذای پرندگان تهیه می کنید از سبزیجات و میوه های تازه نیز برای خوراک این پرنده استفاده نمایید. به عنوان مکمل برای بهتر شدن تغذیه پرنده چند بار در هفته تخم مرغ پخته یا برش استخوان در قفس پرنده قرار دهید.

فنچ پاکستانی یا ادویه‌ای

فنچ پاکستانی یا ادویه‌ای بومی کشورهای آسیایی از جمله هند، چین، تایلند، اندونزی و … است. این پرنده با پرهای سینه اش که طرح های پولک مانندی دارد، شناخته می شود. قد این پرنده تقریبا 11 سانتی‌متر و وزنش بسیار سبک و در حدود 10 گرم است. این پرنده ذاتاً اجتماعی است و با هم یا با سایر گونه های پرنده به خوبی کنار می آید. فنچ پاکستانی صدای آوازی بلندی ندارد و نکهداری و پرورش آن کمی سخت تر از گونه های دیگر فنچ است.

نوع کراواتی یا شافت

فنچ شافت یا  کرواتی بومی قاره استرالیا بوده طول ان در حدود 15 سانتی متر است. دارای یک لکه سیاه برجسته در بالای سینه و همچنین دم بلند و نوک تیز است. قسمت های فوقانی بدن این پرنده به رنگ قهوه ای مایل به صورتی و سر آن خاکستری است. رنگ منقار بسته به زیرگونه از قرمز روشن تا زرد متغیر است. آنها پاهایی به رنگ قرمز گوشتی دارند. فنچ نر و ماده فقط با اندکی تفاوت در اندازه بدن، رنگ منقار و اندازه دم و بال، یکسان به نظر می رسند.

نرها به طور معمول کمی بزرگتر هستند و منقار روشن تری دارند. حرکات سر در هر دو فنچ نر و ماده دیده می شود. اما نکته اینجاست که بیشتر در نرها انجام می شود. برای تغذیه این فنچ، به اضافه غذای فنچ که از فروشگاه دانه مارکت تهیه می کنید از سبزیجات و میوه های تازه و جوانه ها نیز برای خوراک این پرنده استفاده نمایید.

آموزش نگهداری فنچ

در نگهداری فنچ باید نکات مهمی را رعایت کنید که در ادامه به آن اشاره می کنیم. که در صورت رعایت آن پرنده ای شاداب خواهید داشت :

قفس و محیط زندگی

این پرندگان موجوداتی اجتماعی هستند و فنچ هایی از همان گونه و اندازه را می توان به صورت جفت یا گروهی نگهداری کرد. قفس آن ها باید به اندازه کافی بزرگ باشد که این پرنده بتواند بال های خود را باز کرده و بازی کند.

• اندازه قفس پرنده فنچ باید حداقل 41 سانتی متر، طول 41 سانتی متر عرض و حداقل 76 سانتی متر ارتفاع داشته باشد.
• قفس این پرنده را در سطح چشم یا پایین سطح چشم خود قرار دهید.
• قفس این پرنده باید در مناطق ساکت و کم رفت و آمد خانه قرار بگیرند تا استرس بر روی پرندگان به حداقل برسد.
• این پرنده ها برای سالم ماندن به نور خورشید نیاز دارند. اگر قفس آنها را کنار پنجره با تابش مستقیم آفتاب قرار دادید، مطمئن شوید که برای جلوگیری از بلا رفتن دمای قفس، بخشی از قفس هنوز در سایه باشد.
• در صورت عدم تابش مستقیم نور خورشید، قفس پرنده یا قفس موقت کوچکتر را درخارج قرار دهید منزل و زیر آفتاب قرار دهید.
• پرندگان به بوی شدید، دود و کشش حساس هستند. بهتر است را از آشپزخانه و از پنجره و درها دور نگه دارید.
• قسمت زیرین قفس را با تراشه های چوب، کاغذ بازیافت شده یا روزنامه بپوشانید و هر روز آن را عوض کنید.
• ظرف غذا و آب باید از جنس استیل یا پلاستیک غیر سمی باشند تا باکتری ها و آلودگی آنها به حداقل برسد.
• یک ظرف کم عمق آب، برای استحمام فنچ تهیه کنید و در در دسترس این پرنده قرار دهید.
• برای سالم نگه داشتن منقار و تأمین کلسیم فنچ ها، باید یک تکه استخوان در قفس پرنده قرار دهید

تغذیه فنچ

روزانه برای تغذیه فنچ وقت و یا غذای فنچ مناسب بگذارید مثلاً می توانید یک بار صبح قبل از رفتن به مدرسه یا محل کار به پرنده غذا دهید. برنامه ریزی کنید که رژیم غذایی این پرنده را با سبزیجات تازه، از جمله دانه های جوانه زده ، ارزن، اسفناج و هویج همراه کنید. در مورد این پرنده هت ذکر این نکته ضروری است که غذا باید همیشه در دسترسشان باشد.

سبزیجات باید 15٪ از رژیم غذایی فنچ را تشکیل دهند. برنامه ریزی برای تنظیم خوراک این پرنده می تواند به این صورت باشد که یک روز در میان به پرنده خود سبزیجات بدهید. میوه هم باید حدود 5٪ از رژیم غذایی این پرنده را تشکیل دهند. مثلا می توانید هفته ای یکبار میوه تازه خرد شده در اختیار پرنده بگذارید. بعد از 4 ساعت هر نوع میوه و سبزیجات خورده نشده را از داخل قفس پرنده حذف کنید. تخم مرغ خرد شده آب پز، پاستای گندم، لوبیا و نخود فرنگی پخته نیز باید 5٪ از رژیم غذایی این پرنده دوست داشتنی را تشکیل دهد.

پروتئین در تغذیه این پرندگان

از این مواد ماهی یک بار برای تامین مواد مغزی و پروتئین سالم برای این پرنده استفاده کنید. همیشه مطمئن شوید که این پرنده دارای آب تمیز و تازه است. اگر رژیم غذایی فنچ ها مناسب نباشد، ممکن است آنها دچار کمبود کلسیم شوند. با دادن تخم مرغ آب پز خرد شده با پوسته به پرنده، از این مشکل جلوگیری کنید. کمبود کلسیم برای این پرنده خطرناک است و باید درمان شود. علاوه بر مکمل تخم مرغ با پوست، با دامپزشک پرندگان از نظر مکمل ها و دستورالعمل های اضافی مشورت کنید.

سلامتی و بهداشت این پرنده

همه انواع این پرنده، حیوانات کاملاً اجتماعی هستند. به همین علت اگر تنها و تک در قفس بمانند عملکرد خوبی ندارند. می توانید چند پرنده از یک جنس را با هم نگه دارید یا می توانید از نوع نر و ماده این پرنده با هم نگهداری کنید. به هر حال توجه داشته باشید که اگر از نوع نر و ماده را با هم نگهداری می کنید باید برای تولید مثل و تخم گذرای آنها آماده باشید. برخلاف سایر گونه های پرندگان خانگی، فنچ ها به تعامل انسان زیاد احتیاج ندارند و از آن لذت نمی برند.

آنها به طور کلی از معاشرت با سایر هم گونه های خود را به معاشرت با انسان ترجیح می دهند. این پرنده ها به طور کلی از نزدیک شدن و لمس شدن توسط انسان دچار ترس و اضطراب می شوند. اگر می خواهید حیوان خانگی را بپذیرید که از تعامل با شما لذت ببرد و به بازی روزانه نیاز داشته باشد، از خرید این پرنده خودداری کنید.

نکاتی که بیماری فنچ را نشان میدهد :

• کاهش اشتها یا کاهش وزن
• کاهش فعالیت یا نظافت
• تغییر مدفوع بیش از 2 روز
• دوره های طولانی نشستن در پایین قفس
• تنفس سنگین
• پرهای پرنده بهم ریخته یا پف کرده باشد.
• عطسه کردن و ترشح از منقار
• پر زدن برای مدت طولانی
• اگر پرندگان آوازخوان آواز را کاملاً متوقف کنند.

اگرچه فنچ ها به طور کلی پرندگان بی دردسر و سالمی هستند، اما به احتمال زیاد باید هر از چندگاهی آنها را نزد دامپزشک ببرید.