باکلان بزرگ یکی از گونه های باکلان است که جمعیت آن در جهان گسترده شده است. به همین خاطر این پرنده در سراسر اروپا، آسیا، آفریقا، استرالیا و در شمال شرقی ساحل آمریکای شمالی یافت میشود. باکلان های بزرگ آمریکای شمالی عمدتاً در کنار سواحل لانه میسازند و زیرگونه های اوراسیایی آنها، در نواحی داخلی سکونت دارند. این پرندگان که از نظر اندازه و پر در سراسر محدوده خود متفاوت هستند دارای 6 تا 8 زیرگونه مختلف هستند که در ادامه این مطلب از دانه مارکت به بررسی آنها میپردازیم.
باکلان بزرگ چگونه پرندهای است؟
طول باکلان های بزرگ 84 تا 90 سانتی متر و طول بال های آن 130 تا 160 سانتی متر است. وزن آنها نیز در حدود 2.6 تا 3.7 کیلوگرم است. هر دو جنس نر و ماده این پرنده، از نظر ظاهری شبیه به هم هستند، اما نرها 5 تا 10 درصد درازتر از پرنده ماده بوده و تا 20 درصد وزن بیشتری دارند.
این پرندگان به طور کلی دارای پرهای تیره و براق مایل به آبی هستند. بالهای آنها کمی قهوهای و صورتشان زرد است که با پرهای کوچک و سفید حاشیهای پُر شده است. البته باکلانهای نابالغ ممکن است از نظر ظاهری، قهوه ایتر یا کمی خالدارتر باشند. باکلانانهای بزرگ آفریقایی نیز معمولاً قسمتهای سفید وسیعی را در سر و گردن خود دارند.
نحوه تولید مثل در باکلانهای بزرگ
باکلانهای بزرگِ نر، یک قلمرو را برای لانه سازی انتخاب کرده و از آن دفاع میکنند. جفتها در این گونه از پرندگان، تک همسر هستند و ممکن است در سالهای بعد دوباره به هم بپیوندند. باکلان بزرگِ نر با نمایش و تکان دادن بال خود، توجه ماده را جلب کرده و او را به محل لانه خود میبرد. سپس نوک بال های خود را به سمت بالا و بیرون میآورد و در حین انجام این کار، به طور متناوب لکه های سفید روی ران های خود را پنهان کرده و آشکار میکند. هنگامی که یک جفت تشکیل شد، هر دو پرنده با نمایش غرغره به یکدیگر سلام میکنند. غرغره کردن در نرها اغراق آمیزتر است و شامل بلند کردن سر، باز کردن دهان، سپس فرو بردن سر به سمت دم است. البته این کار در حالی انجام میشود که پرنده، دم را به جلو و عقب تکان میدهد.
جالب است بدانید که جفت ایجاد شده ممکن است هر سال به همان لانهای بازگردند که قبلاً در آن مکان تولید مثل کرده بودند. آنها در مستعمرات بزرگ، اغلب با گونه های دیگری از پرندگان، نظیر مرغ دریایی و کیتی واک لانه میسازند.
زمان زاد و ولد نیز به طور قابل توجهی در طیف وسیعی از باکلانانهای بزرگ متفاوت است. به این ترتیب که پرندگان در مناطق گرمتر، زودتر از پرندگان ساکن در مناطق سردتر، تولید مثل میکنند. همچنین در مناطق گرمسیری، آنها ممکن است در تمام طول سال تولید مثل کنند و یا تنها، در فصول مرطوب به انجام این کار بپردازند. به طور مثال در آمریکای شمالی، باکلانهای بزرگ در اواخر فوریه و اوایل ماه مارس به کلنی های تولید مثل میرسند و شروع به تشکیل جفت میکنند.
لانهها، روی زمین یا روی درختان هستند و از چوب و جلبک دریایی با علف و پر ساخته شده اند. ماده ها 1 تا 7 (معمولاً 3 تا 5) تخم گچی سبز مایل به آبی میگذارند و به تدریج شروع به جوجه کشی میکنند. تخم ها 28 تا 31 روز پس از شروع جوجه کشی از تخم خارج میشوند. جوجه های متولد شده باکلان بزرگ، 45 تا 55 روز پس از جوجه ریزی پرواز کرده و بلافاصله پس از آن لانه را ترک میکند. نرها و ماده های جوان معمولاً در 3 سالگی (محدوده 2 تا 4 سالگی) شروع به تولید مثل میکنند.
زیستگاه باکلان بزرگ کجا است؟
باکلنهای بزرگ در زیستگاه های کم عمق و آبی مانند سواحل اقیانوس ها و دریاچه ها و رودخانه های بزرگ یافت میشوند. در آمریکای شمالی، باکلانهای بزرگ، برخلاف پسرعموهای کوچکترشان، باکلانهای دو کاکل، به شدت با سواحل دریایی مرتبط هستند. در اروپا نیز بالکانهای بزرگ در نواحی ساحلی و آب شیرین یافت میشوند. از این رو میتوان گفت که به طور کلی زیستگاه باکلان بزرگ، آب شور گرمسیری یا آب شیرین دریایی است.
رژیم غذایی؛ باکلانهای بزرگ چه میخورند؟
باکلانهای بزرگ تقریباً به طور انحصاری ماهی هایی با طول کمتر از 20 سانتی متر را میخورند. البته گاهی اوقات نیز از ماهی بزرگتر به طول 75 سانتی متر یا با وزن 1.5 کیلوگرم تغذیه میکنند. برخی از سخت پوستان نیز به ندرت در رژیم غذایی باکلان بزرگ جای میگیرند.
آنها طعمه خود را بیشتر در آب های کم عمق با عمق کمتر از 20 متر شکار میکنند. اما بسته به نوع طعمه، میتوانند در سراسر ستون آب، از سطح به پایین طعمه خود را گیر بیندازند. این پرندگان برای شکار کردن، شیرجه میزنند و با استفاده از بینایی خوب خود، ماهیهای کوچک را در زیر آب میگیرند و میخورند. البته باکلانها، ماهیهای بزرگتر را برای قورت دادن به سطح آب میآورند. باکلانهای بزرگ همچنین ممکن است قایقهای ماهیگیری را دنبال کنند و به تنهایی یا در گله ها، به صورت منطقه ای و احتمالاً با زیرگونه های خود، به دنبال غذا بگردند. ناگفته نماند که باکلانهای بزرگ انواع مختلفی از گونههای ماهی را میخورند، اما ممکن است در درجه اول فقط به چند گونه خاص که در محل زندگیشان فراوان هستند، متکی باشند.
باکلانهای بزرگ همچنین برای نوشیدن، از آب دریا استفاده میکنند. چرا که میتوانند از طریق غدد نمکی خود از شر نمک اضافی خلاص شوند. برای آشنایی با سایر پرندگان گوشت خوار میتوانید مقاله دیگر ما را با عنوان « آنچه که باید در مورد شاهین تیزپر بدانید » در وبلاگ دانه مارکت بخوانید.
باکلان بزرگ چقدر عمر میکند؟
با اینکه انتظار میرود باکلانهای بزرگ بیش از 15 سال عمر نکنند، سن مسن ترین باکلان بزرگ وحشیِ ثبت شده 22 سال است. بیشترین مرگ و میر گزارش شده در بزرگسالانِ این گونه، ناشی از گرفتاری در وسایل ماهیگیری یا مرگ در اثر اصابت گلوله است. پرندگان جوان نیز معمولاً در اثر قرار گرفتن در معرض شکار، گرسنگی و سقوط از لانه های روی صخره ها میمیرند.
سخن آخر
در این مقاله به بررسی باکلان بزرگ که از جمله پرندگان بومی ایران نیز است، پرداختیم. از تولید مثل و ویژگیهایی ظاهری این پرندگانِ وحشی صحبت کردیم و با غذای مورد علاقه این پرندگان آشنا شدیم. دانستیم که باکلانهای بزرگ ماهی خوار هستند، چرا که در خشکی، دست و پا چلفتی بوده اما شناگران سریع و چابکی به شمار میروند. حال شما به ما بگویید غذای مورد علاقه پرنده شما چیست؟ دان پرنده؟ غلات یا گوشت؟
در پایان یادآور میشویم که برای تهیه انواع غذای پرندگان خانگی، تنها کافی است تا سری به فروشگاه اینترنتی دانه مارکت بزنید و محصول مورد نیاز خود را به صورت ارگانیک و در کمترین زمان خریداری نمایید.