توکو توکان – پرنده ای که بزرگترین منقار را در بین پرندگان دنیا دارد!

توکو توکان نام بزرگترین و شناخته شده‌ترین گونه از پرنده توکان است که در جنگل های استوایی آمریکای جنوبی زندگی می‌کند. این پرنده بزرگ و رنگارنگ، یکی از پر طرفدارترین پرندگان جهان است. علاوه بر اینها، این پرنده برای مردم بومی، مقدس است. چرا که به طور سنتی به عنوان مجرایی بین دنیای زندگان و ارواح دیده می‌شود. در ادامه این مطلب از دانه مارکت بیشتر با این پرنده منحصر به فرد اشنا می‌شویم.

توکان چگونه پرنده‌ای است؟

توکان نوعی پرنده با 40 گونه مختلف است که اندازه های متفاوتی دارد. کوچکترین توکان یک پرنده هفت اینچی است و طول بزرگترین آنها به دو فوت می‌رسد. برخی از شناخته شده‌ترین گونه های توکان عبارتند از: توکان منقار کانالی، آراکاری، توکان منقار سبز، توکان گلو سفید و توکان رامفاستوس. با این حال توکو توکان، بزرگترین و شناخته شده‌ترین گونه از این پرنده است. علاوه بر اینها همه این پرندگان با نام علمی Ramphastos Toco شناخته می‌شوند. آنها از بستگان نزدیک دارکوب‌ها هستند و به راسته Piciformes تعلق دارند.

منقار این پرندگان در حدود نیمی از طول آنها را تشکیل می‌دهد و رنگ‌امیزی متفاوت منقارشان، انها را به یکی از محبوب‌ترین پرندگان جهان تبدیل کرده است. لازم به ذکر است مجموعه ای کامل از رنگ ها در منقار توکان‌ها دیده شده است. بنابراین نوک توکان‌ها نه فقط نارنجی معمولی، بلکه می‌تواند قهوه ای، قرمز یا سبز نیز باشد.

توکان نر و ماده هر دو دارای منقار رنگارنگ و بلند هستند. این منقار از کراتین یعنی همان پروتئینی که به رشد مو و ناخن ما کمک می‌کند، ساخته شده است. ناگفته نماند این نوع منقار به آنها در جفتگیری و دفاع از خود نیز کمک می‌کند. جالب است بدانید توکان ها در پرواز کردن استعداد ندارند. از این رو بیشتر وقت خود را به پریدن روی درختان می‌گذرانند. به عبارت دیگر توکان‌ها فقط می‌توانند در مسافت‌های کوچک پرواز کنند، زیرا اندازه بال‌های آنها کوچک و تقریباً به اندازه طول بدنشان است.

زیستگاه و محل زندگی

اگرچه انواع مختلفی از توکان وجود دارد، اما همه آنها دوست دارند در زیستگاه‌های مشابهی زندگی کنند. از این رو زیستگاه اغلب توکان‌ها در یک جنگل بارانی یا یک جنگل گرمسیری واقع شده است. آنها عاشق آب و هوای گرم با بارندگی زیاد نیز هستند. به همین دلیل بیشتر، آمریکای مرکزی و جنوبی را برای زندگی انتخاب می‌کنند، جایی که بتوانند لانه‌ای در یک درخت توخالی بسازند.
با این حال تعداد کمی از توکان‌ها نیز در مناطق کوهستانی زندگی می‌کنند. آنها در میان کوه ها جایی در بین بلندترین درختان سکونت دارند. چرا که این پرندگان تمام مواد غذایی مورد نیاز خود را در بالای درختان پیدا می‌کنند.

تغذیه و رژیم غذایی؛ توکو توکان چه می‌خورد؟

به طور کلی توکان‌ها همه چیزخوار هستند، به این معنی که هم از گیاهان و هم از حیوانات تغذیه می‌کنند. با این حال اگر بخواهیم به طور دقیق‌تر غذای پرنده توکان را بررسی کنیم، باید بگوییم که توکان‌ها در طبیعت، حیوانات و گیاهان از جمله انواع توت ها، میوه ها، مارمولک ها، حشرات و حتی پرندگان کوچک را می‌خورند. در اسارت نیز آنها معمولاً با غذاهای مشابهی تغذیه می‌شوند با این تفاوت که دیگر نیازی به شکار کردن ندارند. بر این اساس غذای این پرنده در اسارت می‌تواند انواع جیرجیرک و سایر حشرات، میوه و سبزیجات را در بربگیرد.

نکته جالب توجهی که در این میان وجود دارد، این است که توکان‌ها در واقع غذای خود را نمی‌جوند و نمی‌توانند مانند طوطی‌ها آن را تکه تکه کنند. بنابراین معمولاً غذا را در تکه های کوچکی به اندازه لقمه به آنها می‌دهند تا قورت دادن غذا برای پرنده آسان باشد.

تولید مثل و پرورش جوجه‌ها در پرنده توکان

توکان‌ها برای برقراری ارتباط با یکدیگر، صداهای زیادی از جمله غرغر کردن و خروپف کردن و همچنین صدایی شبیه به صدای قور قور قورباغه را از خود تولید می‌کنند! آنها پرندگانی بسیار اجتماعی هستند و می‌توانند در گله هایی متشکل از 22 پرنده سفر کنند. همچنین مشخص است که توکان‌ها در فصل جفت گیری تک همسر هستند و نر و ماده آنها، در حالی که بچه های خود را بزرگ می‌کنند، کنار هم می‌مانند. (برای آشنایی با دیگر پرندگان تک همسر می‌توانید مقاله دیگر ما را با عنوان « جیجاق آبی و مشخصات آن » در وبلاگ دانه مارکت بخوانید.)

همه گونه های توکان در سوراخ های تنه درخت لانه می‌کنند. با این حال، تولید مثل گونه های مختلف، از هم متفاوت است. به عنوان مثال، برخی از گونه‌ها یک تخم می‌گذارند در حالی که برخی دیگر می‌توانند تا پنج تخم نیز بگذارند!

بچه توکان‌هایی که از تخم ها بیرون می‌آیند، جوجه نامیده می‌شوند. جوجه‌ها با چشمان بسته و پوست برهنه از تخم بیرون می‌آیند و برای زنده ماندن به مادر خود وابسته هستند. هنگامی که جوجه ها به سن سه هفتگی می‌رسند، چشمانشان باز می‌شود و شروع به تشکیل پر می‌کنند. آنها به مدت شش تا هشت هفته با مادر خود در لانه می‌مانند و در این مدت شروع به رشد می‌کنند. در این مدت پرنده ماده باید مراقب شکارچیانی همچون عقاب، شاهین، جغد و همچنین جگوار باشد تا جوجه‌ها شکار نشوند.

توکو توکان برای این کار از صدای بلند و منقار عجیب خود استفاده می‌کند. به این ترتیب پرنده ماده معمولاً منقار خود را به شاخه ای می‌زند که صدای بلند آن شکارچیان را می‌ترساند. اگر همه چیز به درستی پیش برود، توکان‌ها می‌توانند تا 20 سال در طبیعت زندگی کنند. با این حال، در باغ وحش ها، طول عمر توکان به طور متوسط به حدود 18 سال کاهش می‌یابد. البته گفته می‌شود که یکی از قدیمی‌ترین توکان‌ها 26 سال عمر کرده است.

آیا پرنده توکان در خطر انقراض است؟

نه! خوشبختانه، نام این پرندگان در ردیف کمترین نگرانی فهرست شده است و تقریباً تخمین زده می‌شود که حدود 10000 توکان بالغ در سراسر جهان وجود دارد. پس آنها در معرض خطر انقراض نیستند و در محدوده وسیعی از سراسر آمریکای جنوبی پراکنده هستند. با این حال، سوابقی از کاهش آنها به دلیل شکار برای غذا و تجارت غیرقانونی حیوانات خانگی وجود دارد.
انسان ها یکی از بزرگترین تهدیدات این پرندگان هستند. زیرا تمایل دارند تا آنها را به عنوان حیوان خانگی نگهداری کنند. این در حالی است که این پرندگان برای اهلی شدن مناسب نیستند و شکار آنها به این منظور، غیر قانونی است.

یکی دیگر از عوامل مهم در کاهش تعداد توکان‌ها از دست دادن زیستگاه است. یکی از توکان‌هایی که به ‌شدت از این موضوع آسیب دیده، توکانت ابرو زرد است، این توکان دارای زیستگاه کوچکی در پرو است. این موضوع باعث شده که این توکان یکی از اولین توکان‌هایی باشد که در فهرست در معرض خطر انقراض قرار گرفته است.
متأسفانه توکو توکان در بخش‌های مرکزی آمریکا و آمازون نیز شکار می‌شود. بسیاری از شکارچیان تلاش می‌کنند تا با تقلید صدای توکان‌ها، این پرندگان را به سمت خود جذب کنند. بیشتر توکان‌ها برای فروش در تجارت غیرقانونی حیوانات خانگی شکار می‌شوند. با این حال برخی از شکارچیان نیز توکان‌ها را پر می‌کنند و آنها را در معرض دید عموم قرار می‌دهند.

حقایق جالب در خصوص منقار توکو توکان

همانطور که گفتیم توکان‌های نر و ماده هر دو دارای منقاری بزرگ و رنگارنگ هستند. هدف دقیق از وجود آنها مشخص نیست. اما اعتقاد بر این است که این منقار در مراسم خواستگاری و دفاع پرنده از خود نقش دارد. با این حال، باید اعتراف کنیم که این منقار به عنوان یک سلاح، بیشتر جنبه نمایشی دارد تا اینکه کارا باشد.
منقار توکو توکان یک ساختار لانه زنبوری سبک از کراتین است که توسط میله‌های نازک استخوانی پشتیبانی می‌شود. پس در حالی که اندازه آن ممکن است شکارچیان را از حمله منصرف کند، اما در مبارزه با آنها، کاربرد کمی دارد. این پرنده همچنین می‌تواند جریان خون را به منقار خود تنظیم کند و از آن به عنوان راهی برای پخش گرما از بدنش استفاده کند.

منقار توکان همچنین به عنوان یک ابزار برای تغذیه کردن، مفید است. چرا که پرندگان از آن برای رسیدن به میوه در شاخه هایی که برای تحمل وزن آنها بسیار کوچک هستند، استفاده می‌کنند. لبه های دندانه دار این منقار برای پوست کندن میوه نیز مفید است. پس توکو توکان با استفاده از آن، علاوه بر میوه هایی مانند انجیر، پرتقال و گواوا، حشرات و تخم و جوجه پرندگان کوچک را می‌خورد.

کلام آخر

توکان‌ها پرندگان بسیار جذابی هستند که نکات شگفت انگیز در خصوص آنها، فقط به اندازه منقارشان محدود نمی‌شود. به طور مثال یک صورت فلکی به نام توکان نامگذاری شده است که به آن توکانا می‌گویند! با همه اینها توکو توکان‌ها ابداً مناسب اهلی شدن نیستند و بهتر است در اسارت، تنها در باغ وحش‌ها نگهداری شوند. در پایان یادآور می‌شویم که شما می‌توانید نکات جالب در خصوص سایر پرندگان را نیز در وبلاگ دانه مارکت بخوانید و دان و غلات ارگانیک مورد نیاز پرنده خانگی خود را به صورت آنلاین از این فروشگاه خریداری نمایید.